Từ 0 đến 100 tỷ đồng

Nguyễn Anh Dũng (1988) sinh ra tại một vùng quê nghèo ở dải đất miền Trung nắng cháy. Suốt những năm tháng tuổi thơ của anh, sách được xem là xa xỉ phẩm. Tình yêu và đam mê với sách của chàng trai quê Thanh Hóa chính thức được anh phát hiện trong những ngày đầu khi mới đặt chân lên đất Sài Gòn hoa lệ.

Thời điểm mới vào sài Gòn anh còn gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống. Lúc ấy, anh Dũng ở một khu nhà nhỏ và khá hạn chế về mặt thời gian. Anh không như những bạn bè cùng trang lứa khác đi chơi hay cà phê mỗi tối. Niềm vui thú duy nhất của chàng trai trẻ là ghé vào nhà sách đọc ké sau khi hết một ngày làm việc mệt mỏi. Bộ sách đầu tiên Dũng tiếp cận thời ấy là “Dạy con làm giàu”, để đọc hết bộ sách anh phải ra nhà sách gần nhà suốt ba tháng liên tục.

Bộ sách ấy đã nuôi dưỡng trong anh suy nghĩ trở thành doanh nhân, và cũng nuôi trong lòng anh mong ước xuất bản sách. Chàng trai 20 tuổi đứng giữa kệ sách bao la và nghĩ về một ngày tuyệt vời khi những cuốn sách đứng tên mình nằm trên kệ cùng với những tác giả lớn trong ngoài nước.

Suốt nhiều năm sau đó, anh Dũng đã bươn chải đủ ngành nghề khác nhau. Những công việc ấy đều đem lại kết quả khá tốt nhưng tự anh biết chúng luôn thiếu một thứ gì đó. Khi vô tình bắt gặp câu nói “Bạn làm gì không quan trọng, quan trọng là bạn làm với tâm thế nào?”. Dũng nhận ra điều mình cảm thấy thiếu là gì?”.

Ngày 1/10/2018, Công ty Cổ phần SBOOKS ra đời. Có thể nói, chọn ngành sách để khởi nghiệp không phải một lựa chọn hời hợt. Đó là con đường anh Dũng mong muốn đi sau khi thử rất nhiều con đường khác nhau.

Trải qua 7 năm phát triển, SBOOKS từng đối diện với không ít khó khăn. Đó là đại dịch Covid 2019 đến năm 2020 và đối đầu với khủng hoảng kinh tế hậu Covid năm 2021 và 2022.

Đến năm 2023, SBOOKS bắt đầu khởi động lại với nhiều bước đi táo bạo giúp đạt tăng trưởng gấp hơn 35 lần vào năm 2024.

Đặc biệt, cũng trong năm 2024, trong Lễ trao Giải thưởng Sách quốc gia, SBOOKS vinh dự được nhận bằng khen từ Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng (nay là Bộ Khoa học và Công nghệ) cho kỷ lục phát hành hai cuốn sách "Tư duy ngược" và "Tư duy mở".

Nói về một quyết định chiến lược khiến bản thân tự hào nhất trong 3 năm qua, nhà sáng lập SBOOKS nói đó là chọn khơi dậy lại “văn hoá đọc” cho người Việt, từ gốc rễ cộng đồng đại chúng.

“Tôi nhận ra rằng ở Việt Nam, văn hoá đọc vẫn chủ yếu tồn tại trong nhóm tinh hoa, những người đã có sẵn nền tảng tri thức và điều kiện. Phần đông người dân vẫn xem việc đọc sách là xa xỉ, hoặc chỉ gắn với việc học ở trường lớp.

Chính vì vậy, tôi đặt ra tầm nhìn cho SBOOKS không chỉ là bán sách, mà là kiến tạo lại thói quen tri thức cho xã hội, để ai cũng có thể đọc, ai cũng thấy sách là dành cho mình. Từ tầm nhìn đó, chúng tôi tiên phong xuất bản những đầu sách dễ đọc, gần gũi, chạm được đến nhu cầu và tâm lý số đông, với giá thành thấp nhất có thể, chỉ 19.000 đồng một cuốn.

Khi người dân thấy với 19.000 đồng cũng có thể cầm trong tay một cuốn sách giá trị, họ bắt đầu thay đổi suy nghĩ: ‘À, đọc sách không còn là chuyện xa xỉ’. Và từ đó, thói quen đọc, vốn tưởng chừng đã ngủ quên, được khơi lại”, anh Dũng nói.

Song song với đó, SBOOKS cũng cách mạng hoá cách truyền thông về sách. Thay vì đi theo lối mòn phát hành qua nhà sách và bài review dài hàng ngàn chữ, anh Dũng quyết định đưa Sbooks lên TikTok, nền tảng mà trước đây nhiều người coi là “chỉ để giải trí”.

Kết quả là chỉ sau 2 năm, SBOOKS tăng trưởng 35 lần, doanh thu riêng năm 2024 đạt 100 tỷ đồng với hơn 5.000.000 bản sách được phát hành đến tay độc giả, và vươn lên Top 1 ngành sách trên nền tảng TikTok, vượt qua nhiều thương hiệu lớn như Hệ thống nhà sách FAHASA, Phương Nam, First News, Sài Gòn Books...

“Nhìn lại những thành quả đạt được, tôi nhận ra bài học sâu sắc nhất trong hành trình này là: Khi doanh nghiệp dám đi tiên phong vì một sứ mệnh lớn hơn lợi nhuận, lợi nhuận sẽ tự tìm đến như hệ quả tự nhiên. Và tôi tin, đó chính là con đường mà thế hệ CEO mới của Việt Nam cần theo đuổi, vừa kinh doanh, vừa kiến tạo văn hoá và tri thức cho đất nước”, CEO Nguyễn Anh Dũng chia sẻ.

Thời đại công nghệ số, doanh nghiệp số và sách cũng vậy…

Ngành xuất bản vốn là một lĩnh vực đặc thù: vừa kinh doanh, vừa làm văn hoá, và đồng thời mang trọng trách giáo dục xã hội. Vì thế, công nghệ không chỉ là công cụ giúp tối ưu hiệu quả vận hành, mà còn là đòn bẩy để “nhân bản hóa tri thức”, đưa tri thức đến gần hơn, sâu hơn và thông minh hơn tới từng người đọc.

Nhà sáng lập SBOOKS nói rằng: “Nếu mỗi cuốn sách đều mang trong nó một linh hồn, thì công nghệ chính là cây cầu nối để linh hồn ấy tìm đến đúng người cần nó nhất”.

Chính niềm tin đó đã đưa SBOOKS trở thành một trong những doanh nghiệp tiên phong trong việc chuyển đổi mô hình kinh doanh truyền thống sang nền tảng công nghệ số và Bookas đã ra đời.

Bookas là ứng dụng sách điện tử AI do đội ngũ công ty tự nghiên cứu và xây dựng, nằm trong hệ sinh thái SBOOKS.

Đối với người dùng, Bookas không chỉ là một app nghe và đọc sách thông thường, mà là một “trợ lý tri thức cá nhân” có khả năng hiểu hành vi, thói quen, độ tuổi và mối quan tâm của từng người dùng để gợi ý những cuốn sách phù hợp nhất với giai đoạn phát triển trong cuộc đời họ.

“Tôi nhận thấy, ở mỗi độ tuổi con người có những câu hỏi khác nhau về bản thân, nghề nghiệp, tình yêu, gia đình, hay cuộc sống. Chúng tôi muốn đảm bảo rằng: khi một người Việt có nhu cầu tìm câu trả lời cho chính mình, cuốn sách phù hợp sẽ tự tìm đến họ, qua thuật toán hiểu người của Bookas.

Song song đó, hệ thống AI của chúng tôi còn được tích hợp vào toàn bộ chuỗi vận hành, từ dự báo nhu cầu xuất bản, tối ưu chuỗi cung ứng, cho đến phân tích dữ liệu hành vi đọc.

Nhờ vậy, Sbooks có thể rút ngắn 60% thời gian đưa một đầu sách ra thị trường, đồng thời nâng tỷ lệ gợi ý sách đúng nhu cầu người dùng lên hơn 80%”, nhà sáng lập SBOOKS chia sẻ.

Chỉ sau 1 năm ra mắt, ứng dụng Bookas đã đạt trên 100.000 lượt tải, tỷ lệ người dùng active vượt xa trung bình ngành, và liên tục nằm trong Top 4 Appstore Việt Nam ở hạng mục “bảng xếp hạng sách” như là Fonos, Voiz Fm và vượt qua những đơn vị lớn như Mydio của Viettel và Komo của nhà sách Phương Nam hay ST của NXB CTQG Sự Thật.

Anh Nguyễn Anh Dũng đánh giá, ngành xuất bản, đặc biệt là mảng sách tri thức đại chúng, đang ở giai đoạn sơ khai nhưng đầy tiềm năng bứt phá.

Tại Việt Nam, chúng ta đang chứng kiến sự thay đổi trong tư duy tiêu dùng tri thức.

Nếu trước đây người Việt chủ yếu đọc để thi, để học nghề, thì nay một thế hệ mới đang hình thành, thế hệ đọc để sống tốt hơn, hiểu mình hơn, và đóng góp nhiều hơn để sống có ý nghĩa hơn.

Chính phủ cũng đang thể hiện rõ quyết tâm trong việc thúc đẩy văn hoá đọc quốc gia, thông qua nhiều nghị quyết và chiến lược phát triển văn hoá đọc đến năm 2030, tầm nhìn 2045.

Điều đó có nghĩa là trong thập kỷ tới, đọc sách không chỉ là hành động hay thói quen cá nhân, mà sẽ trở thành biểu tượng của một xã hội tri thức.

“Với góc nhìn đó, tôi tin rằng ngành sách Việt Nam đang bước vào chu kỳ vàng của sự chuyển mình. Khi nền tảng số, thương mại điện tử, AI và các hình thức truyền thông mới hội tụ, chúng ta có cơ hội mở rộng văn hoá đọc ra khỏi biên giới truyền thống, đưa tri thức Việt Nam đến gần hơn với khu vực Đông Nam Á, và xa hơn là cộng đồng người Việt toàn cầu.

Với Sbooks, tầm nhìn của chúng tôi trong 5 năm tới là trở thành doanh nghiệp xuất bản đầu tiên của Việt Nam tạo được “hệ sinh thái tri thức đại chúng”, kết nối người đọc, người viết, người sáng tạo nội dung, trong cùng một không gian tri thức số.

Chúng tôi không chỉ muốn in thêm nhiều cuốn sách, mà muốn tạo ra nhiều “độc giả đầu tiên” của đời họ. Bởi vì mỗi người đọc mới chính là một hạt mầm của sự khai sáng xã hội.

Tôi tin, trong kỷ nguyên của biến động, doanh nghiệp nào mang trong mình sứ mệnh kiến tạo tri thức và giá trị nhân văn, doanh nghiệp đó sẽ không chỉ phát triển, mà còn để lại dấu ấn lịch sử”, CEO Nguyễn Anh Dũng cho hay.

CEO thế hệ mới: Dám làm, dám chịu, dám đi đầu

Khi được hỏi, anh tự đánh giá phong cách lãnh đạo của mình là gì? CEO Nguyễn Anh Dũng chọn hai từ quyết liệt và tiên phong để miêu tả về mình.

“Với tôi, lãnh đạo không chỉ là quản trị con người, mà là dẫn dắt một tập thể đi vào vùng chưa ai từng đi, và khiến họ tin vào điều chưa ai từng tin, để làm được những điều chưa từng làm được.

Tôi luôn tìm kiếm những con đường mới, những mô hình chưa có tiền lệ, vì tôi tin rằng: Nếu chúng ta chỉ đi trên con đường cũ, chúng ta sẽ chỉ đạt đến giới hạn mà người khác đã chạm.

Vì vậy, đôi khi tốc độ đổi mới của tôi khiến đội ngũ phải ‘chạy đua’ để theo kịp. Nhưng tôi tin rằng sự quyết liệt ấy là điều cần thiết, vì mọi đột phá đều bắt đầu bằng sự không thoải mái”, anh Dũng nói.

Một trong những trải nghiệm định hình sâu sắc phong cách lãnh đạo của anh Dũng là giai đoạn SBOOKS bước vào nền tảng TikTok, thời điểm mà rất nhiều người trong ngành xuất bản còn xem đó là kênh giải trí, không phù hợp để lan tỏa tri thức.

Khi ấy, CEO Nguyễn Anh Dũng đưa ra chiến lược thu hút 1.000 cộng tác viên KOLs review sách trong giai đoạn đầu bằng cách tăng tỷ lệ hoa hồng tiếp thị liên kết lên 50% , một quyết định bị nhiều cộng sự phản đối vì lo ngại công ty sẽ lỗ nặng.

Thế nhưng, anh tin rằng, nếu muốn khai sinh một “nền kinh tế tri thức mới” trên nền tảng mới thì phải đầu tư cho niềm tin trước khi thu hoạch doanh thu.

“Tôi vẫn kiên quyết triển khai, trực tiếp làm việc với từng nhóm KOLs, chia sẻ tầm nhìn rằng họ không chỉ đang bán sách, họ đang lan toả tri thức.

Chỉ sau 2 tháng, số lượng KOLs tham gia không dừng ở 1.000 mà vượt mốc 5.000 người.

Khi cộng đồng ấy đã có thu nhập ổn định và tình yêu với việc chia sẻ sách, chúng tôi mới giảm dần mức chiết khấu về 20%. Kết quả là, không chỉ SBOOKS trở thành thương hiệu dẫn đầu trên TikTok, mà một ngành nghề hoàn toàn mới - KOLs lan toả tri thức, đã được hình thành tại Việt Nam.

Nhìn lại, tôi nhận ra phong cách lãnh đạo của mình được định hình bởi tinh thần dám làm, dám chịu, dám đi đầu, nhưng luôn gắn với tính nhân bản trong chiến lược.

Tôi không tìm kiếm thành công ngắn hạn, tôi tìm kiếm những con người dám lớn lên cùng sứ mệnh. Bởi lãnh đạo không phải là người đi nhanh nhất, mà là người khiến cả đội ngũ muốn chạy cùng mình, dù con đường phía trước chưa có bản đồ”, anh Dũng cho hay.

Có lẽ bởi chính phong cách lãnh đạo bằng tầm nhìn, bằng niềm tin, và bằng sức mạnh thức tỉnh tiềm năng con người, nên anh Dũng luôn chọn “Sống trí tuệ” làm kim chỉ nam trong cả hành trình khởi nghiệp và phát triển doanh nghiệp. Đây cũng là một trong 4 giá trị cốt lõi của SBOOKS - Sống Yêu Thương, Sống Phong Cách, Sống Trí Tuệ, và Sống Đúng & Đủ.

“Với tôi, 'Sống Trí Tuệ' không chỉ là tư duy sáng suốt, mà là khả năng nhìn xa trông rộng, hành động đúng đắn và nhân văn trong mọi hoàn cảnh. Khi một tổ chức chọn sống trí tuệ, mọi quyết định đều dựa trên hiểu biết, lòng yêu thương và sự chuẩn mực.

Trong một thế giới biến động, chỉ có trí tuệ mới giúp ta vừa giữ được bản sắc, vừa không ngừng thích nghi và tiến hóa và điều đó rất phù hợp với Tagline về giá trị cốt lõi của SBOOKS “Trí tuệ sáng - soi cuộc đời”. Tôi tin rằng, một doanh nghiệp sống trí tuệ sẽ luôn biết cách đứng vững, phát triển bền vững, và lan tỏa giá trị tốt đẹp cho xã hội”, CEO Nguyễn Anh Dũng khẳng định.

Nguyễn Phượng