Vì sao thương hiệu bia Guinness lại liên quan đến sách Kỷ lục Guinness?
Đăng lúc
22:05 28.09.2025
Chúng ta đều biết đến kỷ lục Guinness như một chứng nhận cho những thành tựu kỳ lạ và ấn tượng trên thế giới, chẳng hạn như những chuyến bay bằng máy bay giấy dài nhất thế giới, hay người sống thọ nhất,… Thế nhưng, ít ai biết rằng thương hiệu sách kỷ lục nổi tiếng này lại có mối liên hệ mật thiết với bia Guinness – loại bia đen trứ danh của Ireland. Vậy thì một quyển sách kỷ lục và thương hiệu bia đen lại có liên quan gì đến nhau?
Lịch sử của bia Guinness
Câu chuyện bắt đầu từ Arthur Guinness, người đã thừa kế 100 bảng Anh từ người cha đỡ đầu - Tổng giám mục Price vào năm 1755. Vốn sinh ra trong một gia đình có truyền thống sản xuất bia, Arthur đã sử dụng số tiền đó để thuê một nhà máy bia nhỏ ở Leixlip.
Khi tích góp đủ số tiền, Arthur đã có ý định thuê một nhà máy lớn hơn. Đó là vào năm 1759, Arthur Guinness khi đó 34 tuổi, đã thực hiện một trong những thoả thuận kinh doanh nổi tiếng nhất trong lịch sử, đó là ký hợp đồng thuê 9000 năm một nhà máy bỏ hoang ở Dublin để làm nơi sản xuất bia, với giá thuê chỉ 45 bảng Anh mỗi năm. Từ đó, thương hiệu bia Guinness ra đời. Hiện nay, bản hợp đồng thuê đó với chữ ký của Arthur đang được trưng bày tại Guinness Storehouse, Ireland.
Arthur Guinness được nhận xét là một người cầu toàn và bị ám ảnh với chất lượng. “Mỗi ngày anh ấy đều ghi chép lại những gì mà nhân viên đã làm, như việc sử dụng bao nhiêu mạch nha, nhiệt độ là bao nhiêu và thời gian đun là bao lâu.” - Bill Yenne, tác giả quyển sách Guinness: The 250 year Quest for the Perfect Pint cho biết.
Vào những năm 1770, nhà máy Guinness mở rộng sản xuất thêm bia porter (bia trắng). Đó là một loại bia Anh mới, do nhà sản xuất bia Ralph Harwood phát minh ra vào năm 1722 ở London. Poter khác với bia ale vì nó được ủ từ lúa mạch rang, tạo nên một màu đen sẫm, vị đậm và hương thơm rất đặc trưng.
Bia Poter của Guinness nhanh chóng trở nên nổi tiếng, Guinness Brewery thậm chí còn trở thành nhà cung cấp bia chính thức cho lâu đài Dublin, nơi đặt chính quyền Ireland lúc bấy giờ. Chỉ sau 5 năm, Guinness đã trở thành nhà cung cấp Porter duy nhất cho nơi này.
Đến năm 1799, Arthur quyết định ngừng sản xuất bia ale, tập trung hoàn toàn vào porter và tạo ra nhiều biến thể như: single stout, double/extra stout và foreign stout (dùng để xuất khẩu).
Arthur Guinness qua đời vào năm 1803 ở tuổi 78, một độ tuổi tương đối cao ở thời đó. Khi ấy, xưởng bia của ông đã sản xuất hơn 20.000 thùng mỗi năm và mở rộng thị trường sang nhiều quốc gia khác.
Thương hiệu Guinness tiếp tục được truyền từ cha sang con qua 5 thế hệ trước khi trở thành một doanh nghiệp hiện đại như ngày nay.
Arthur Guinness II (1768-1855): là người đã mở rộng xưởng, tập trung xuất khẩu bia sang Mỹ, Bồ Đào Nha, Barbados, Sierra Leone… và sáng tạo loại Extra Superior Porter, ngày nay chính là Guinness Extra Stout.
Benjamin Lee Guinness (1798-1868): con trai của Arthur II, đưa Guinness lên tầm thương hiệu quốc tế với nhãn hiệu chính thức năm 1862, bao gồm chữ ký Arthur Guinness, cây đàn hạc và chữ GUINNESS – những biểu tượng vẫn còn lưu giữ đến nay. Benjamin cũng là Thị trưởng Dublin và quyên góp số tiền khổng lồ để trùng tu Nhà thờ St. Patrick.
Edward Cecil Guinness (1847-1927): Bá tước Iveagh đời thứ 1, người đã tiếp tục đưa Guinness lên đỉnh cao. Năm 1886, Guinness trở thành nhà máy bia lớn nhất thế giới, niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán London. Vào thời điểm đó, Guinness là brewery đầu tiên làm được điều này. Lúc đó, Guinness sản xuất 1,2 triệu thùng/năm trên diện tích 24ha. Bên trong khuôn viên nhà máy còn có cả đường sắt và đội cứu hỏa riêng. Ông cũng thành lập Iveagh Trust - Quỹ từ thiện nhà ở lâu đời nhất ở Ireland, xây dựng và cung cấp nhà giá rẻ cho dân lao động, người già và người vô gia cư tại Dublin, hoạt động như một tổ chức phi lợi nhuận. Đầu TK 20, Guinness thành thương hiệu toàn cầu. Năm 1901, hãng mở phòng thí nghiệm để cải tiến quy trình ủ bia.
Rupert Guinness (1874-1967): Bên cạnh là Bá tước Iveagh đời thứ 2, ông còn là một doanh nhân, chính trị gia, nhà từ thiện. Rupert là con trai cả của Edward Guinness, kế nhiệm công việc kinh doanh gia đình và mở nhà máy quốc tế đầu tiên tại London (1936). Tiếp nối cha mình, Rupert cũng giữ chức hiệu trưởng thứ 20 của Đại học Dublin từ năm 1927 đến năm 1963.
Benjamin Guinness (1937-1992): cháu trai của Rupert Guinness tiếp quản công ty, Benjamin là thành viên cuối cùng của gia tộc Guinness nắm giữ vị trí này từ năm 1962-1986. Sau đó, gia tộc Guinness không còn trực tiếp điều hành công ty nữa. Đến năm 1997, Guinness sáp nhập với tập đoàn Grand Metropolitan trong thương vụ trị giá 24 tỷ bảng Anh. Hiện nay, Diageo PLC là công ty sở hữu toàn bộ sản phẩm và thương hiệu Guinness.
Sự ra đời của kỷ lục Guinness
Câu chuyện bắt đầu trong một buổi đi săn của Hugh Beaver - giám đốc điều hành của nhà máy Guinness vào năm 1951. Khi đó, Beaver đã bắn hụt một con chim và đột nhiên xuất hiện một cuộc tranh luận về “loài chim bay nhanh nhất châu Âu là gì?” Thế nhưng khi tìm hiểu, họ bỗng phát hiện rằng không có tài liệu chính thức nào ghi chép về điều này.
Sự thiếu hụt thông tin ấy vẫn cứ ám ảnh Beaver. Sau đó, ông đã hợp tác với hai anh em nhà báo là Norris và Ross McWhirter để thu thập và biên soạn một cuốn sách tập hợp các kỷ lục trên thế giới.
Văn phòng sách Kỷ lục Guinness được thành lập ở Ludgate House, đường 107 Fleet Street, London. Trong một phòng gym cũ trên tầng thượng, hai anh em nhà McWhirter đã miệt mài nghiên cứu và viết sách suốt 13 tuần rưỡi, mỗi tuần 90 giờ đồng hồ (cả cuối tuần và ngày lễ). Họ đâu ngờ rằng mình đang tạo nên một trong những cuốn sách bán chạy nhất và thương hiệu được tin cậy nhất toàn cầu.
Đến mùa hè năm 1955, 50.000 bản đầu tiên của The Guinness Book of Records đã được xuất bản. Được in bằng bìa không thấm nước và khi đó, Guinness tặng kèm quyển sách này cho những khách hàng làm quà quảng bá sản phẩm. Điều không ngờ là quyển sách nhanh chóng thu hút công chúng và trở thành sách bán chạy nhất của Anh trong dịp Giáng Sinh. Hoá ra là ai cũng tò mò về những “cái nhất” của thế giới và hơn hết, nhiều người còn muốn tự ghi tên mình vào quyển sách.
Kể từ đó, kỷ lục Guinness Thế giới nhận được hàng ngàn đơn đăng ký mỗi tháng, hầu hết đều là những hạng mục mới mà trước đây chưa từng tồn tại, từ kỷ lục bị sét đánh nhiều nhất, cho đến xăm mình hay xỏ khuyên cơ thể.
Ví dụ như Rolf Buchholz đến từ Dortmund (Đức) hiện đang giữ danh hiệu “người đàn ông có nhiều khuyên trên cơ thể nhất thế giới”, với 453 chiếc khuyên trên khắp mặt và cơ thể.
Hay Robert Pershing Wadlow (1918–1940) được ghi nhận là người cao nhất trên lịch sử, với chiều cao kỷ lục 2m71. Còn hiện tại, danh hiệu người đàn ông cao nhất còn sống thuộc về Sultan Kösen đến từ Thổ Nhĩ Kỳ, cao 2m51.
Năm sau đó, quyển sách này được nhà xuất bản David Boehm ở New York giới thiệu vào Mỹ và bán được khoảng 70.000 bản. Kể từ đó, kỷ lục Guinness Thế giới bán được khoảng hơn 150 triệu bản tại 100 quốc gia với hơn 40 ngôn ngữ.
Do sự thành công bất ngờ của quyển sách mà nhiều ấn bản tiếp theo đã được in, cuối cùng quyển sách được tái bản sửa đổi vào mỗi năm, xuất bản vào khoảng tháng 9 tháng 10, trước dịp Giáng sinh. Anh em nhà McWhirters đã tiếp tục biên soạn quyển sách trong suốt nhiều năm.
Từ một quyển sách ra đời chỉ để giải đáp một cuộc tranh cãi trong buổi đi săn. Kỷ lục Guinness thế giới ngày nay đã trở thành một thương hiệu toàn cầu. Hiện tại, Kỷ lục Guinness thế giới thuộc sở hữu của Jim Pattison Group - tập đoàn nắm giữ thương hiệu giải trí Ripley's Believe it or not!