Tadashi Yanai là Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc điều hành của Fast Retailing, tập đoàn sở hữu thương hiệu Uniqlo. Ông sinh ngày 7/2/1949 tại thành phố Ube, Yamaguchi miền Nam nước Nhật, trong một gia đình kinh doanh nhỏ. Bố Tadashi Yanai là chủ một cửa hàng nhỏ chuyên bán quần áo nam có tên Men's Shop Ogori Shoji. Cửa hàng ở tầng 1, còn gia đình gồm có 6 người của ông thì sinh sống ngay tại tầng trên, trong một không gian vô cùng chật chội.

Khi đó, Nhật vẫn là một nước bị chiếm đóng, rất nghèo và lạc hậu. Không ai ngờ rằng, từ một cửa hàng quần áo khiêm tốn đó, đế chế thời trang lớn thứ 3 thế giới đã ra đời. Nhắc lại hành trình này, Tadashi Yanai cho rằng, chính sự giáo dục của người cha đã đóng vai trò quyết định cho những bước ngoặt của cuộc đời ông.

"Cái gì cũng phải đứng thứ nhất"

Trong cuốn tự truyện của mình, Tadashi Yanai kể rằng, bố ông là một thương gia kiểu cũ, kế thừa công việc theo gia nghiệp. Ông cũng không được giáo dục hay đào tạo nhiều về thương trường hay buôn bán, nhưng bố của Tadashi Yanai lại là người có ảnh hưởng rất lớn tới sự thành công của ông sau này. "Cũng có lúc nhìn cha, tôi đã nghĩ như thế này thực không ổn. Có thể nói cha vừa là người thầy chỉ dẫn, vừa là người phản biện. Thực tế tôi chịu ảnh hưởng rất lớn từ cha mình" - Tadashi Yanai cho biết.

Năm 1949, cha Tadashi Yanai bắt đầu mở cửa hàng bán lẻ quần áo nam gọi là "cửa hàng trang phục nam Ogori Shoji" tại thị trấn Ube, tỉnh Yamaguchi. Cửa hàng chủ yếu bán áo vest, những nhân viên ngân hàng hay công ty chứng khoán muốn mặc những bộ vest cao cấp thường tìm đến đây.

Cha của Tadashi Yanai là một người cực kì nghiêm khắc, tới mức Tadashi Yanai thường tìm cách tránh mặt cha mình. Là con trai duy nhất trong gia đình, Tadashi Yanai được cha ông đặt lên vai rất nhiều kì vọng. Ngay từ nhỏ, câu nói Tadashi Yanai thường xuyên được nghe nhất từ cha mình chính là "cái gì cũng phải đứng thứ nhất. Điều đó đã trở thành triết lý nuôi dạy con của gia đình Tadashi Yanai.

Năm 1971, Tadashi Yanai nhận bằng cử nhân kinh tế và khoa học chính trị tại Đại học Wased. Theo lời chỉ dẫn của cha mình, ông tìm việc và được nhận vào làm tại một siêu thị có tên Jusco với vị trí nhân viên bán hàng quần áo nam và đồ gia dụng nhà bếp. Tuy nhiên, do tính chất công việc quá nhàm chán, Tadashi Yanai bỏ việc chỉ sau một năm. Không việc làm và cũng chẳng có chỗ nào để đi, ông quyết định trở về phụ bố kinh doanh cửa hàng nhỏ của gia đình. Không lâu sau công việc này khởi sắc và nhiều cơ sở khác được mở ra.

Từ một ý tưởng đơn giản tới đế chế thời trang danh tiếng

Từ kinh nghiệm bán hàng tại Jusco và Ogori Shoji, Yanai đã có những quan sát và nhận định sắc bén về ngành thời trang bán lẻ. Qua những chuyến đi nước ngoài, ông nhận thấy các chuỗi cửa hàng quần áo như Limited, Gap… phát triển rất nhanh nhờ loại hình tự phục vụ và những chương trình giảm giá hấp dẫn. Thời điểm đó, ông quyết định chuyển hướng sang kinh doanh trang phụ thường ngày.

Ý tưởng của Yanai là xây dựng một "cửa hàng tự phục vụ, nơi bạn có thể mua quần áo với giá hợp lý và dễ dàng như mua tạp chí tuần san". Yanai muốn tạo ra một kho hàng lớn để mọi khách hàng, bất kể tuổi tác, vóc dáng đều có thể mua được bất cứ lúc nào. Ngày 2/6/1984, cửa hàng quần áo thường ngày mang tên Unique Clothing Warehouse (Kho quần áo độc đáo) đã được khai trương tại thành phố Hiroshima.

Đầu thập niên 1990, nền kinh tế Nhật đi xuống. Khi đó, những trang phục giá rẻ của Uniqlo nhanh chóng trở nên thịnh hành. Đợt suy thoái diễn ra khoảng một thập kỷ tại xứ sở mặt trời mọc lại trở thành ưu thế cho Uniqlo trong tình cảnh người dân phải cố gắng thắt lưng buộc bụng, cắt giảm tối đa chi phí.

Đến năm 1994, 10 năm kể từ ngày ra đời, Uniqlo mở rộng ra thành 100 cửa hàng. Hầu hết tăng trưởng đến từ các cửa hàng ở vùng ngoại ô Nhật Bản. Năm 1996, Yanai đã sở hữu chuỗi 200 cửa hàng trên khắp nước Nhật. Không dừng lại ở đó, cái tên Fast Retailing mạnh mẽ chinh phục thị trường thế giới với con số hàng nghìn cửa hàng ở khắp các châu lục.

Ban đầu, cửa hiệu có logo là UNICLO, viết tắt của Unique Clothing Warehouse. Tuy nhiên, 4 năm sau, khi chuẩn bị thành lập công ty Uniclo trade để mua các sản phẩm qua liên kết với một người ở Hồng Kông, Trung Quốc, người này đã nhầm lẫn chữ C thành chữ Q lúc làm thủ tục đăng ký kinh doanh. Khi nhìn dòng chữ, Yanai thấy chữ Q có tính thẩm mỹ hơn, và quyết định thay tên toàn bộ cửa hàng tại Nhật Bản thành Uniqlo. Đó là câu chuyện bất ngờ đầy thú vị về thương hiệu thời trang này.

Ngay từ những cửa hàng đầu tiên, Uniqlo đã thể hiện tầm nhìn vượt trội của Tadashi Yanai về thời trang: đó là không gian để người tiêu dùng có thể tự do lựa chọn thứ mình muốn. Đồng thời, toàn bộ trang phục của Uniqlo cũng hướng tới chức năng cơ bản là "dễ mặc" và "dễ phối", và không nhất thiết phải cùng hãng Uniqlo. Đến nay, khi bước vào bất kỳ cửa hàng Uniqlo nào trên thế giới, khách hàng cũng dễ dàng nhận thấy định hướng ban đầu của Tadashi Yanai đã được triển khai rất tốt và thống nhất, tạo nên hình ảnh riêng rất dễ nhận diện của thương hiệu này.

Nguyên tắc vàng trong kinh doanh của Tadashi Yanai

Theo Financial Times đưa tin, tháng 10 vừa qua, Fast Retailing, công ty mẹ thương hiệu thời trang Uniqlo, đã công bố doanh thu đạt 3.100 tỷ Yên (20 tỷ USD) trong năm tài chính kết thúc vào tháng 8/2024. Số liệu này tăng 12% so với năm trước đó và lần đầu tiên vượt mốc 3.000 tỷ Yên. Lợi nhuận hoạt động của công ty là 500 tỷ Yên (3,55 tỷ USD), tăng 31% so với năm trước đó. Con số này cao hơn dự báo của chính Fast Retailing và các nhà phân tích của hãng dịch vụ tài chính LSEG.

Tính đến hiện nay, Tadashi Yanai là người giàu nhất Nhật Bản và đứng thứ 40 thế giới. Một trong những điều tạo nên thành công là do ông đã xây dựng "công thức kinh doanh" của mình thông qua 23 Nguyên tắc quản trị. Trong đó, cốt lõi của những nguyên tắc trên được thể hiện thông qua 7 điều:

1. Khách hàng là "hạt nhân" của kinh doanh: Yanai luôn đặt khách hàng ở trung tâm của mọi quyết định kinh doanh. Khách hàng là nguyên tắc căn bản của Uniqlo.

2. Doanh nghiệp phải cống hiến cho xã hội: Yanai tin rằng giá trị của doanh nghiệp liên quan đến những gì nó mang lại cho xã hội. Uniqlo thực hiện các hoạt động từ thiện và hợp tác với các tổ chức phi lợi nhuận.

3. Luôn lạc quan và học hỏi từ thất bại: Yanai không bao giờ nản lòng trước thất bại và xem nó như một cơ hội để học hỏi và phát triển.

4. Tập trung vào những điều nhỏ nhặt nhất: Uniqlo luôn chú trọng vào chi tiết và hoàn thiện từng khía cạnh nhỏ nhất của sản phẩm và dịch vụ.

5. Biết tự phê bình: Yanai khuyến khích tự phê bình và tự cải thiện bản thân để luôn tiến bộ.

6. Có tầm nhìn hướng xa: Yanai đặt mục tiêu biến Fast Retailing thành tập đoàn thời trang lớn nhất thế giới và hướng đến việc phát triển toàn cầu.

7. Đột phá giới hạn của bản thân: Yanai thúc đẩy sự thay đổi và đột phá trong mô hình kinh doanh, thích nghi với sự thay đổi và tận dụng cơ hội mới.

Trong cuốn tự truyện "1 thắng 9 bại" (Nhà xuất bản Trẻ phát hành), Yanai khẳng định: "Tôi chưa từng làm việc vì tiền, và tôi cũng không quan tâm đến việc kiếm tiền". Ông cho rằng, nếu lấy tiền bạc làm mục đích sau cùng thì chắc chắn sẽ bị lạc lối. Đừng tôn thờ đồng tiền, đừng bán mình cho nó và để nó làm mờ mắt, quên đi bản chất và mục đích ban đầu.

Thay vào đó, Yanai cho rằng hãy coi trọng thời gian, bởi thời gian mới là thứ quan trọng, một khi nó đã mất đi thì không bao giờ có thể trở lại. Vị tỷ phú giàu nhất Nhật Bản từng khuyên những người trẻ tuổi rằng: "Nhiều người trẻ ngộ nhận rằng mình còn nhiều thời gian. Thế nhưng, ta không thể biết được khi nào chúng ta sẽ chết. Nó thậm chí có thể xảy ra trong ngày mai. Do đó, hãy nghĩ hôm nay là ngày cuối cùng và hành động ngay!".

Trang Đào