Chủ tịch FPT Trương Gia Bình và giấc mơ kiến quốc bằng trí tuệ tư nhân: Khi doanh nhân Việt không chỉ nghĩ cho mình

Đăng lúc 22:14 15.10.2025

Từ một giảng viên Toán trở thành người dẫn dắt tập đoàn công nghệ hàng đầu Việt Nam, ông Trương Gia Bình không chỉ tạo dựng FPT, mà còn theo đuổi giấc mơ lớn hơn: Kiến quốc bằng trí tuệ tư nhân – nơi doanh nhân không chỉ nghĩ cho mình, mà nghĩ cho tương lai đất nước.

Có những doanh nhân không chỉ nghĩ đến lợi nhuận của cá nhân, doanh nghiệp, mà họ còn nghĩ đến vị thế quốc gia trong tương lai. Trương Gia Bình thuộc về lớp người như thế.

Từ một giảng viên Toán của Đại học Tổng hợp Hà Nội, ông trở thành người khai sinh FPT – tập đoàn công nghệ tiên phong đưa trí tuệ Việt vươn ra thế giới. Hơn ba thập kỷ qua, ông Bình vẫn kiên định với một niềm tin: doanh nghiệp tư nhân không chỉ là động lực kinh tế, mà còn là lực lượng kiến tạo quốc gia. Nơi trí tuệ, công nghệ và khát vọng Việt cùng song hành để dựng xây đất nước trong kỷ nguyên số.

Doanh nhân của thời đại “kiến quốc số”

Nói tới FPT hôm nay là nói tới một tập đoàn hoạt động đa ngành, công nghệ, viễn thông, giáo dục, y tế,… có mặt ở nhiều tỉnh thành trong nước và trên trường quốc tế.

Đằng sau con số và thương hiệu là câu chuyện của một nhóm kỹ sư, giảng viên và doanh nhân trẻ đã quyết định biến tri thức thành lực lượng sản xuất. Hành trình ấy, từ một công ty nhỏ cuối thập niên 1980 đến một tập đoàn có quy mô hàng chục ngàn nhân sự với hiện diện quốc tế, là minh chứng rằng tư nhân Việt có thể đi xa nếu đặt tham vọng lớn hơn lợi nhuận.

Tinh thần “kiến quốc bằng tri thức” mà ông Trương Gia Bình phát ngôn và thực hành không chỉ là khẩu hiệu. Trong bối cảnh thế giới chuyển sang nền kinh tế số, năng lực cốt lõi của quốc gia không còn là tài nguyên hay lao động giá rẻ, mà là năng lực công nghệ, đào tạo nhân lực chất lượng cao và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Khi doanh nghiệp tư nhân như FPT chủ động tham gia chuyển đổi số cho chính phủ, cho doanh nghiệp và cho người dân, họ đang tạo ra hạ tầng vô hình - trí tuệ, dữ liệu, nền tảng - mà một quốc gia cần để bứt phá.

Điều đáng chú ý là tư tưởng này chuyển hóa thành hành động cụ thể: FPT không chỉ bán sản phẩm, mà đầu tư vào giáo dục để nuôi dưỡng nguồn nhân lực; không chỉ cung cấp dịch vụ mà xây dựng các nền tảng số có khả năng phục vụ quy mô quốc gia. Đó chính là con đường để tư nhân tham gia kiến tạo công, không đối nghịch, mà bổ trợ.

Từ FPT đến khát vọng “tài chính kiến quốc”

Nếu phần một nói về tầm nhìn, phần hai cần dẫn chứng cụ thể: làm sao một doanh nghiệp tư nhân biến lợi nhuận thành vốn kiến quốc thì FPT là trường hợp kinh điển về việc biến mô hình kinh doanh thành công cụ hành động xã hội.

Chẳng hạn như FPT University, các chương trình đào tạo AI, trung tâm nghiên cứu, hợp tác quốc tế về công nghệ đó là các kênh mà doanh nghiệp dùng để nhân rộng năng lực nền tảng. Họ đào tạo hàng ngàn kỹ sư, phục vụ hàng chục nghìn dự án công nghệ, và xuất khẩu phần mềm, dịch vụ sang nhiều thị trường.

Chiến lược này có hai ý nghĩa lớn. Thứ nhất, về thương mại: tự thân việc nâng cao năng lực nội bộ giúp doanh nghiệp cạnh tranh quốc tế, từ đó tạo ra doanh thu, lợi nhuận bền vững.

Thứ hai, về chiến lược quốc gia: khi công nghệ và nhân lực đã có, quốc gia giảm phụ thuộc công nghệ nước ngoài, tăng khả năng chủ động trong các chính sách kinh tế, an ninh số và phát triển bền vững. Sự khác biệt giữa “làm giàu cá nhân” và “làm giàu để quốc gia mạnh” chính là ở đây, doanh nghiệp phải thấy mình là một mắt xích trong hành trình lớn hơn.

Không chỉ lời nói, FPT đã công bố những bước đi chiến lược trong AI, thiết kế chip, và đào tạo kỹ thuật cao, mục tiêu rõ ràng: đưa Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu về công nghệ. Những kế hoạch này cũng thể hiện quan điểm của Trương Gia Bình: muốn trở thành một quốc gia có vai trò trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo, ta cần doanh nghiệp tư nhân dám đầu tư dài hạn cho khoa học và công nghệ.

Có thể nói, tài chính kiến quốc không bắt buộc doanh nghiệp phải hy sinh lợi nhuận; ngược lại, khi lợi nhuận được tái đầu tư cho năng lực nội sinh, lợi nhuận ấy sinh ra giá trị cộng hưởng lớn hơn, cho doanh nghiệp và cho quốc gia.

Trương Gia Bình - Người góp phần thắp lửa khát vọng Việt

Sự khác biệt nền tảng giữa doanh nhân kinh doanh thuần túy và doanh nhân kiến quốc là tinh thần truyền cảm hứng và nhận diện trách nhiệm. Trương Gia Bình không chỉ là người lãnh đạo doanh nghiệp; ông là người truyền cảm hứng cho thế hệ kỹ sư, nhà nghiên cứu và doanh nhân trẻ.

Những phát ngôn của ông về khát vọng, về tầm nhìn toàn cầu đã nhiều lần xuất hiện ở các diễn đàn trong và ngoài nước. Ở đó, ông nhắc về việc người Việt không thiếu thông minh, mà thiếu khát vọng và cơ hội. Từ giảng đường đến hội nghị thượng đỉnh, thông điệp ấy được lặp lại bằng hành động: trường đại học, học bổng, chương trình đào tạo kỹ thuật.

Vai trò truyền cảm hứng còn mở rộng ở khía cạnh kết nối. Một doanh nhân kiến quốc không thể làm tất cả một mình. Họ cần kết nối với nhà nước để định hình chính sách, với cộng đồng doanh nghiệp để tạo hệ sinh thái, với trường đại học để nuôi dưỡng nguồn lực.

Theo Tổng cục Thống kê và VCCI, tỷ trọng đóng góp khu vực tư nhân vào GDP Việt Nam (2010–2025) thể hiện xu hướng tăng đều đặn của khu vực tư nhân, từ khoảng 38% GDP năm 2010 lên trên 50% vào năm 2025, cho thấy vai trò ngày càng rõ nét của khối tư nhân trong tăng trưởng và kiến tạo nền kinh tế quốc gia - (Ảnh biểu đồ AI)

Trong bối cảnh mới, mô hình hợp tác công – tư là con đường thực tế để biến tham vọng thành dự án có quy mô: cơ sở hạ tầng số, chương trình đào tạo quy mô lớn, dự án chuyển đổi số cho các ngành trọng yếu. Sự kiện “Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam lần thứ nhất” năm 2025 chính là minh chứng cho một nỗ lực trong việc đặt công – tư vào cùng một sân chơi, tạo điều kiện để doanh nghiệp tư nhân chủ động tham gia dự án kích thước quốc gia. Sự kiện này được tổ chức với mục tiêu tập hợp lực lượng, xác định dự án trọng điểm đến 2030, và thúc đẩy cùng hành động giữa chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp.

Phát biểu tại chương trình ViPEL 2025, ông Trương Gia Bình nhận mạnh, Việt Nam đang đứng trước cơ hội "ngàn năm có một" để trở thành trung tâm kinh tế tầm thấp của thế giới, thủ phủ drone toàn cầu (Drone Capital), bao gồm: các hoạt động R&D, sản xuất linh kiện, thiết bị UAV, eVTOL, Air Taxi, giải pháp UTM (quản lý không lưu) và hạ tầng phụ trợ, tạo thành một hệ sinh thái công nghiệp công nghệ, mang lại giá trị hàng chục tỷ USD và hàng triệu việc làm.

"Tôi tin rằng, chưa bao giờ ý chí của Đảng, Chính phủ, Nhà nước lại hòa cùng ý chí dân tộc mạnh mẽ như lúc này. Tổng Bí thư đứng trước toàn dân để nói rằng: Việt Nam sẽ giàu mạnh, phồn vinh. Tôi nghĩ đây chính là vận nước đã đến. Sự kiện hôm nay, có thể xem như một "hội nghị Bình Than" mới. Nếu trước đây, doanh nghiệp đi một mình, gặp khó thì tự gánh, thì giờ đây, cái khó của doanh nghiệp cũng là cái khó của đất nước", ông Trương Gia Bình cho biết.

Theo ông Bình, mô hình "công - tư đồng kiến quốc" đang mở ra một hướng đi mới cho phát triển đất nước, khi nguồn vốn nhà nước và tư nhân có thể cùng song hành trong các dự án lớn. Đây là một mô hình hoàn toàn mới, mang lại tới 10 giá trị mới. Trong đó đáng chú ý là việc các doanh nghiệp tư nhân không còn mạnh ai nấy làm mà có thể cùng nhau tạo thành một khối hợp lực để kiến tạo quốc gia.

"Chúng ta sẽ dựa vào nhau – tầng tầng lớp lớp, không chỉ trong nước mà còn cả các tài năng toàn cầu. Các bạn sẽ đồng hành cùng chúng ta, bằng cách này hay cách khác", ông Bình khẳng định.

Chủ tịch FPT, chỉ ra "3 cùng" để doanh nghiệp kiến quốc, đó là doanh nghiệp cần cùng có khát vọng kiến quốc, cùng làm và cùng chịu trách nhiệm. "Đây là cách thức tốt nhất để triển khai bộ tứ trụ cột của đất nước", ông nêu.

Một điều cần nhấn mạnh: truyền cảm hứng mà không kèm trách nhiệm rất dễ thành cảm tính. Ông Trương Gia Bình đặt trách nhiệm lên vai doanh nghiệp bằng các cam kết về đào tạo, chuyển giao công nghệ, và tham gia dự án cộng đồng có tác động xã hội. Đó là điểm nhấn của “kiến quốc bằng tư nhân”: không phải sự phô trương, mà là cam kết với kết quả đo lường được.

Nếu quốc gia là con thuyền lớn, thì doanh nhân kiến quốc không chỉ là người chèo để đạt đích nhanh hơn; họ là người sửa mái chèo, vá lại thủng dưới đáy, và kêu gọi mọi người cùng lên thuyền.

Ở thời điểm Việt Nam cần nguồn lực trí tuệ để chuyển đổi số, để gia tăng giá trị nội sinh, để tham gia chuỗi giá trị toàn cầu, những doanh nhân có tầm nhìn và cam kết như Trương Gia Bình đóng vai trò quyết định. Họ không thay thế vai trò nhà nước, nhưng họ làm cho vai trò đó khả thi hơn, nhanh hơn và bền vững hơn.

Nếu tinh thần này lan tỏa, “kiến quốc bằng trí tuệ tư nhân” không chỉ là tham vọng của một người hay một tập đoàn, mà sẽ là chiến lược của cả quốc gia.

Ra mắt vào Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10/2025, Next Gen CEO là dự án đặc biệt do CafeBiz khởi xướng và triển khai cùng các đối tác chuyên môn uy tín, nhằm tìm kiếm và tôn vinh CEO Thế hệ Tiếp nối, kết nối và phát triển cộng đồng lãnh đạo người Việt Nam, vì Việt Nam.

Lấy chủ đề "Vươn mình Kiến quốc", chương trình được thực hiện dựa trên tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về Phát triển kinh tế tư nhân. Chủ đề năm 2025 nhấn mạnh vai trò của CEO trong thời đại mới: Vươn mình vì niềm tự hào Việt Nam và Kiến quốc vì tương lai Việt Nam

Ngoài ý nghĩa cổ vũ và vinh danh các CEO, danh sách Next Gen CEO còn hướng tới kiến tạo một cộng đồng doanh nhân vững mạnh, nơi kết nối các thế hệ doanh nhân Việt Nam, thế hệ sau tiếp nối thế hệ trước, thế hệ trước dẫn dắt thế hệ sau, cộng hưởng giá trị chung.

Độc giả có thể xem thêm về thông tin chi tiết, thể lệ chương trình tại đây: https://cafebiz.vn/ceo-circle.chn


Nguyễn Phượng

 
==***==

Khoá học: Quản trị Chiến lược Dành cho các Lãnh đạo Doanh nghiệp
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Khóa học: Trở thành chuyên gia Bảo mật và tấn công ANM- Hacker mũ trắng
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Chuyên gia phân tích, tự động hóa Web iMacros
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Xây dựng ứng dụng tự động hóa AutoIT
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Khóa đào tạo Hacker và Marketing Facebook từ A - Z
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Khóa học: Phân tích và trực quan hóa dữ liệu với Power BI
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Khóa học đào tạo Marketing Facebook thông minh
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Lập trình Visual Foxpro 9 - Dành cho nhà quản lý và kế toán
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Làm chủ xây dựng Game chuyên nghiệp
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Trở thành chuyên gia Marketing Facebook thông minh
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Kỹ sảo Điện ảnh đỉnh cao với khóa học After Effect
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Trở thành chuyên gia Vẽ Đẳng Cấp với khóa học AI
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Làm Chủ thiết kế ảnh với Photoshop CC
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Dựng Phim Siêu đẳng với Adobe Premiere
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Khóa dựng phần mềm quản lý dành cho nhà Quản lý và Kế toán bằng MS ACCESS
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Khóa học Machine Learning cơ bản-Khoa học dữ liệu - AI
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Khóa học Đào tạo sử dụng Excel Chuyên nghiệp & ứng dụng
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Khóa học sử dụng PowerPoint Chuyên nghiệp & ứng dụng
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Khóa học xây dựng và quản trị hệ thống đào tạo trực tuyến
Nhấn vào đây để bắt đầu khóa học

Đóng góp nội dung

Gửi ý kiến cho ban biên tập
Gửi thông tin

Thông tin

ĐĂNG KÝ/LIÊN HỆ: