Đăng lúc
22:22 15.09.2025
Một số nghiên cứu cho thấy thu nhập có liên quan đến hạnh phúc, nhưng chỉ đến một mức độ nhất định. Tuy nhiên, nghiên cứu về cuộc sống con người trong hơn 80 năm của ĐH Harvard cho thấy các mối quan hệ cá nhân mới là chìa khóa thực sự cho hạnh phúc viên mãn, chứ không phải tiền bạc.
Thế nhưng, câu hỏi đặt ra là: Liệu chúng ta có thể dùng tiền để mua hạnh phúc hay không? Câu trả lời, như thường lệ, vừa có vừa không.
Để hiểu rõ điều đó, hãy thử nhìn vào 3 cách chi tiêu phổ biến: cho vật chất, cho trải nghiệm và cho việc “trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình”.
Chi tiêu cho vật chất thường phức tạp hơn vẻ ngoài. Một mặt, đáp ứng những nhu cầu cơ bản như ăn uống, chỗ ở, chưa chắc mang lại niềm vui lớn, nhưng thiếu chúng thì lại là nguyên nhân dẫn đến bất hạnh.
Trong khi đó, mong muốn lại luôn cám dỗ ta bằng lời hứa hẹn về sự thỏa mãn: chiếc xe sang, căn nhà đẹp, món đồ công nghệ mới nhất.
Nhưng khoa học lại cho thấy điều ngược lại. Các nghiên cứu trong lĩnh vực kinh tế học thần kinh chứng minh rằng những khoản mua sắm vật chất chỉ mang lại một cú “hích” dopamine ngắn ngủi. Chẳng bao lâu, chúng ta lại quay về trạng thái ban đầu.
Ảnh minh hoạ.
Chi tiền cho trải nghiệm thì hiệu quả hơn. Năm 2020, nhà nghiên cứu Amit Kumar và cộng sự phát hiện rằng chi tiêu cho trải nghiệm, như kỳ nghỉ ở bãi biển hay buổi hòa nhạc mang lại nhiều niềm vui hơn so với mua sắm vật chất, và lợi ích này kéo dài trong suốt cả ba giai đoạn: mong chờ, tham gia và ghi nhớ.
Trải nghiệm còn tạo ra câu chuyện, bản sắc và kết nối xã hội, những điều tiếp tục “có lãi” rất lâu sau đó.
Tuy vậy, quy luật giảm dần vẫn xuất hiện. Một chuyến du lịch xa hoa có thể khiến ta hứng khởi, nhưng nếu lặp lại mười lần trong một năm thì sự đặc biệt cũng phai nhạt. Cuối cùng, trải nghiệm, cũng như vật chất sẽ mất đi sức hút nếu thiếu cân bằng và chiều sâu.
Ảnh minh hoạ.
Khi bạn dành nguồn lực để hoàn thiện bản thân một cách có chủ đích, bạn không chỉ theo đuổi khoái lạc, mà còn đầu tư cho sự trưởng thành.
Nếu bạn yêu thích viết lách, bạn có thể đầu tư học một lớp trau dồi khả năng viết. Nếu bạn mê khám phá, đó có thể là chuyến đi đến một vùng đất mới.
Khi chi tiêu gắn liền với mục tiêu và đam mê, nó sẽ tự nhiên thu hút người khác đến với bạn. Và như nghiên cứu Harvard đã chỉ ra, chính những kết nối mới là nền tảng của hạnh phúc.
Để trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình, bạn không nhất thiết phải có nhiều tiền. Đúng là bạn có thể bỏ ra số tiền lớn cho các chương trình cao cấp hay những chuyến phiêu lưu xa xỉ, nhưng không nhất thiết phải vậy.
Sự phát triển thường bắt đầu từ những bước nhỏ, đơn giản và ít tốn kém. Một đôi giày chạy bộ và một con đường mòn mới, một lớp học khơi dậy khả năng tiềm ẩn có thể là các bước ban đầu.
Nói cách khác, những khoản đầu tư ý nghĩa cho bản thân thường không tốn kém như bạn tưởng.
Ảnh minh hoạ.
Chi tiêu cho vật chất hay trải nghiệm có thể mang lại niềm vui nhất thời, nhưng hiệu ứng đều phai nhạt. Hình thức chi tiêu bền vững nhất, “có lãi” nhất là dành cho sự phát triển bản thân, cho mục tiêu, đam mê và hành trình giúp bạn trở thành một phiên bản tốt đẹp hơn của chính mình. Điều tuyệt vời là con đường này mở ra cho tất cả mọi người, bất kể thu nhập. Điều quan trọng không phải bạn có bao nhiêu tiền, mà là bạn có sẵn sàng bắt đầu hành trình ấy hay không.
Theo Psychology Today