Bất chấp những gì thế hệ trước vẫn thường nói với chúng ta, việc tìm kiếm một công việc không hề đơn giản bằng cách chỉ cần xuất hiện trực tiếp với một bản sơ yếu lý lịch và thái độ cầu tiến.

Thị trường việc làm hiện tại là một "lãnh địa" đáng sợ với vô số quy trình ứng tuyển, nhiều vòng phỏng vấn và cả những công việc "ma". Và khi mọi ngành nghề đều đang chịu ảnh hưởng từ làn sóng sa thải, làm cách nào để tìm thấy những nhà tuyển dụng cần đến chúng ta?

Theo tạp chí TIME thông tin, hiện nay trung bình cứ hai ứng viên trên LinkedIn thì mới có một vị trí tuyển dụng, trong khi vào đầu năm 2022, tỷ lệ này là một ứng viên trên một vị trí tuyển dụng. Điều này có nghĩa là cơ hội tìm việc của chúng ta đã giảm hơn một nửa. Vì vậy, cho dù bạn đang tìm việc sau khi bị sa thải, muốn thay đổi nghề nghiệp hay đang cố gắng tối đa hóa tiềm năng thu nhập của mình, thì thị trường việc làm thất thường này vẫn có thể gây ra rất nhiều căng thẳng.

"Mua sắm" việc làm thực chất là gì?

Trong bối cảnh bất ổn kinh tế và các chuẩn mực nơi làm việc đang thay đổi hiện nay, thật dễ dàng cảm thấy choáng ngợp bởi quá trình tìm việc. Hoặc thậm chí chỉ cần nghĩ đến việc mở LinkedIn thôi cũng đủ khiến nhiều người ngán ngẩm. Tuy nhiên, chính sự căng thẳng trong quá trình tìm việc có thể khiến bạn thất bại.

Căng thẳng khiến chúng ta chỉ nghĩ tới việc phải có một công việc bằng mọi giá, kể cả khi công việc đó không hợp với mình. Đó là lý do tại sao nhiều người trẻ chuyên nghiệp đang thay đổi kịch bản. Thay vì "săn lùng" hoặc "tìm kiếm" việc làm, họ gọi đó là "mua sắm" việc làm - một sự thay đổi tư duy mới mẻ đang biến đổi cách chúng ta tiếp cận sự nghiệp của mình.

"Mua sắm" việc làm là một sự thay đổi tư duy, đề xuất rằng chúng ta nên biến việc tìm kiếm việc làm trở nên có chủ đích và thú vị hơn bằng cách nghĩ về nó giống như một chuyến đi mua sắm. Nghe có vẻ phù phiếm và phi thực tế, nhưng hãy thử nghĩ xem: Bạn làm gì khi đi mua sắm? Bạn so sánh sản phẩm và giá cả, tưởng tượng cuộc sống của bạn sẽ trông như thế nào hoặc cảm thấy khác biệt ra sao với món đồ mới đó.

"Mua sắm" việc làm khuyến khích chúng ta xem xét những gì chúng ta thực sự muốn từ một công việc thay vì chọn đại bất cứ thứ gì.

Khái niệm này, được giới thiệu bởi Tiktoker Piper Phillips, nói về việc bạn chủ động và tự tin hơn trong việc tìm kiếm công việc mới mà bạn hứng thú. Sau khi nghỉ việc khỏi một công việc được gọi là "trong mơ" với tư cách là quản lý tiếp thị cho một công ty khởi nghiệp, Phillips tự hứa với bản thân sẽ không để việc tìm kiếm việc làm khiến cô căng thẳng nữa.

Thay vào đó, cô quyết định áp dụng tư duy rằng cô ấy có thể có được một công việc mà mình muốn nếu cô ấy "mua sắm" theo nhu cầu và mong muốn của bản thân. Mặc dù việc tìm kiếm một công việc mới vẫn có thể đi kèm với căng thẳng, việc coi nó như một cuộc mua sắm có vẻ hơi hoang tưởng, nhưng sự thay đổi tư duy này có thể giúp giảm bớt áp lực.

Bằng cách loại bỏ những ý nghĩa tiêu cực xung quanh việc tìm kiếm việc làm, bạn có thể bắt đầu thay đổi cách bạn tìm kiếm việc làm và cách bạn để nó ảnh hưởng đến mình. Khi bạn "mua sắm" việc làm, bạn đang ở vị trí người chủ động. Thay vì ứng tuyển vào hàng trăm công việc và hy vọng một điều gì đó sẽ xảy ra, "mua sắm" việc làm khuyến khích bạn tìm kiếm những vai trò thực sự phù hợp với mục tiêu và giá trị của bạn.

Tất nhiên, không phải công việc nào bạn ứng tuyển cũng sẽ hoàn hảo theo mọi cách, và đôi khi bạn có thể phải chấp nhận công việc nào đó chỉ vì nó ổn thôi, vì cuối cùng chúng ta vẫn cần tiền để trả hóa đơn hàng tháng. Nhưng việc thay đổi cách nghĩ này sẽ giúp bạn hướng tới việc tìm kiếm công việc một cách có mục đích và quyết đoán hơn.

Bằng cách này, nếu bạn đang thất nghiệp và đang tìm việc chẳng hạn, bạn sẽ hy vọng đạt được sự cân bằng tốt hơn giữa việc ứng tuyển vào các công việc do nhu cầu và ứng tuyển vào các công việc mà bạn thực sự hào hứng.

Từ những người mới tốt nghiệp đến những người đã có nhiều năm kinh nghiệm, cách nhìn nhận lại này đã truyền cảm hứng cho mọi người tìm kiếm những vai trò phù hợp với giá trị và thúc đẩy mục tiêu của mỗi người. Chưa kể, việc dành thời gian để ứng tuyển vào những công việc thực sự phù hợp có thể giúp bạn có lợi thế hơn trong việc được phỏng vấn và có được công việc vì cả kỹ năng lẫn niềm đam mê của bạn sẽ tỏa sáng đối với các nhà tuyển dụng.

Nhân vật Cher trong phim Clueless đã nói rất hay: "Bạn thấy tôi kén chọn giày như thế nào rồi đấy, mà chúng chỉ đi trên chân tôi thôi". Đã đến lúc áp dụng thái độ sáng suốt đó vào việc tìm kiếm việc làm của bạn.

Áp dụng tư duy "mua sắm" việc làm thế nào?

1. Loại bỏ cảm xúc tiêu cực

Bước đầu tiên là định hình lại những cảm xúc tiêu cực có thể đi kèm với việc săn tìm việc làm. Cho dù bạn đã bị sa thải, đang tìm kiếm việc làm một thời gian hay cảm thấy bế tắc trong sự nghiệp, việc cởi mở với công việc không có gì phải xấu hổ.

Dù bạn mất việc, không cần phải cảm thấy xấu hổ. Điều này không có nghĩa bạn không có kỹ năng, tài năng hay đạo đức nghề nghiệp. Mọi người đều phải trả tiền thuê nhà và các hóa đơn, lo cho gia đình hoặc nuôi sống bản thân mỗi tháng.

Những người đang tìm kiếm sự thay đổi có thể cảm thấy nhẹ nhõm khi họ không còn lo lắng về việc tìm việc làm. Để thoát khỏi những lo lắng này, bạn cần xác định nguồn gốc của chúng.

Bạn có sợ bị từ chối khi đi xin việc không? Bạn có lo lắng về khoảng trống trong sơ yếu lý lịch không? Đừng để những nỗi sợ này ngăn cản bạn, hãy viết ra hoặc đối diện với chúng theo cách phù hợp với bạn. Khi bạn đối mặt và vượt qua được những rào cản về mặt tình cảm, bạn sẽ thấy con đường phía trước trở nên rõ ràng hơn.

2. Đánh giá kỹ năng của bạn

Trước khi bạn bắt đầu "mua sắm" việc làm, hãy liệt kê các kỹ năng, kinh nghiệm và những gì bạn có. Bất kể bạn đang bắt đầu hành trình tìm kiếm việc làm của mình ở đâu, hãy nhắc nhở bản thân rằng bạn là một tài sản quý giá mà các công ty mong muốn cũng giống như bạn mong muốn họ. Mặc dù quá trình tìm kiếm việc làm hiện tại có thể khiến bạn nghi ngờ về kỹ năng và giá trị của mình (đặc biệt là khi bạn bị một công ty "bỏ bom" hoàn toàn), nhưng "mua sắm" việc làm lại nhấn mạnh việc trau dồi lòng tự trọng.

Giống như việc nói những lời khẳng định hoặc thực hành tự nói tích cực, việc viết ra những gì bạn mang đến có thể giúp tăng cường sự tự tin của bạn. Nó cũng có thể cho bạn thấy những lĩnh vực mà bạn có thể muốn phát triển về mặt chuyên môn, điều này có thể giúp ích cho việc tìm kiếm của bạn.

3. Tạo danh sách mong muốn công việc

Để có cách tiếp cận tích cực hơn với việc "mua sắm" việc làm, bạn cần xác định những gì bạn đang tìm kiếm ở vai trò tiếp theo của mình. Thật hấp dẫn khi chỉ nói "tiền" và chuyển sang bước tiếp theo, nhưng hãy cố gắng xem xét điều gì thực sự sẽ giúp bạn đạt được chất lượng cuộc sống mơ ước của mình.

Có thể bạn muốn có thể trả tiền cho khóa học hàng tháng tại phòng tập Pilates gần nhà, hoặc có thể bạn cần một công việc từ xa để có thể làm việc xung quanh lịch trình nhà trẻ của con bạn. Hãy tự hỏi bản thân những câu hỏi sau để tạo danh sách mong muốn của bạn:

- Bạn muốn cuộc sống của mình trông như thế nào sau một năm nữa?

- Cuộc sống đó tốn bao nhiêu tiền?

- Bạn cần những lợi ích gì để sống cuộc sống đó?

- Điều gì là không thể thương lượng?

- Điều gì sẽ là tốt nếu có?

Trong khi bạn đang ứng tuyển vào các công việc, hãy đặc biệt chú ý đến những công việc phù hợp với danh sách mong muốn của bạn. Một lần nữa, không phải mọi công việc bạn ứng tuyển đều có thể đáp ứng tất cả hy vọng và ước mơ của bạn, nhưng những công việc có một số mục trong danh sách mong muốn của bạn có thể giúp bạn cảm thấy hy vọng.

Giống như Phillips, hãy tiếp cận việc tìm kiếm của bạn với sự lạc quan. Hãy nhớ rằng bạn đang hào hứng khám phá những cơ hội có thể giúp bạn đạt được cuộc sống mơ ước, chứ không phải lo lắng rằng bạn sẽ không bao giờ tìm thấy bất cứ điều gì phù hợp với mình.

4. Nỗ lực hết mình

Bây giờ bạn đã biết những gì bạn có thể mang đến cho nhà tuyển dụng và những gì bạn đang tìm kiếm ở vai trò tiếp theo của mình, đã đến lúc nỗ lực hết mình. Để tìm thêm nhiều vị trí tuyển dụng đang mở có thể phù hợp với bạn, hãy tham dự các sự kiện trong ngành để kết nối mạng lưới, thử các bảng tuyển dụng chuyên biệt cho ngành hoặc nhóm nhân khẩu học của bạn.

Điều quan trọng là phải xem xét kỹ hơn những nơi phù hợp nhất với những gì bạn đang tìm kiếm, thay vì lăn chuột các group và website tuyển dụng chung chung hàng giờ liền, hy vọng tìm thấy thứ gì đó phù hợp.

5. Đừng để sự từ chối làm bạn nản lòng

Cho dù tư duy của bạn tích cực đến đâu, thị trường việc làm ngày nay vẫn rất khó khăn. Ngay cả khi bạn đủ may mắn để "mua sắm" việc làm từ một vị trí an toàn hơn, thì việc bị từ chối vẫn có thể gây thất vọng. Và nếu bạn tò mò về việc "mua sắm" việc làm nhưng thực sự chỉ cần nhận công việc đầu tiên sẽ trả được các hóa đơn, thì điều đó cũng không có gì đáng xấu hổ.

Đôi khi, bạn tìm thấy chiếc quần jeans hoàn hảo, và chúng không vừa. Đôi khi, bạn ứng tuyển vào một công việc mà bạn cảm thấy giống như vai trò mơ ước của mình, nhưng cuối cùng lại không được chọn. Chắc chắn, việc "mua sắm" việc làm trong phép so sánh này ngụ ý một chút phù phiếm, nhưng nó cũng là một lời nhắc nhở rằng chúng ta có thể mang lại một chút nhẹ nhàng cho một trải nghiệm khá căng thẳng.

Đôi khi, mọi chuyện không đi theo ý muốn cũng không phải lỗi của chúng ta. Thay đổi cách nghĩ này giúp bạn loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực khi bị từ chối và giữ tinh thần lạc quan để tìm cơ hội tốt hơn tiếp theo.

Theo Diệp Anh