Dinh Family Library - Trau dồi tri thức - Nuôi dưỡng chí lớn-Bài giảng:Bảy Thói Quen Của Bạn Trẻ Thành Đạt.Chương 10:CÓ TINH THẦN HỢP TÁC

Nội dung

THÓI QUEN 6
CÓ TINH THẦN HỢP TÁC

CON ĐƯỜNG CAO TỐC
Một mình chẳng làm nên được mấy, cùng nhau làm được thật nhiều.
- Helen Keller
Có bao giờ bạn quan sát một đàn ngỗng bay về phương Nam vào mùa Đông theo đội hình chữ V chưa? Các nhà khoa học đã phát hiện nhiều điều thú vị trong cách bố trí đội hình của chúng:
- Bay theo đội hình làm cho đàn ngỗng có thể bay xa thêm 71% so với khi mỗi con bay một mình. Khi vỗ cánh, sức gió tạo ra từ một con ngỗng sẽ nâng đỡ con bay sau nó.
- Khi con ngỗng bay dẫn đầu mệt, nó sẽ chuyển xuống cuối đội hình để một con khác thay vào vị trí của mình.
- Những con ngỗng bay sau kêu vang để cổ vũ những con bay phía trước.
- Khi một con ngỗng lạc khỏi đội hình bay, ngay lập tức nó cảm nhận được sức cản của không khí và nhanh chóng quay trở lại đội hình bay.
- Cuối cùng, khi một con ngỗng trong đàn bị bệnh hay bị thương và rời khỏi đội hình, sẽ có hai con khác cùng hạ cánh để hỗ trợ và bảo vệ nó. Chúng sẽ ở lại cho đến khi con ngỗng bị thương khỏe lại hoặc chết đi. Sau đó chúng mới gia nhập vào một đàn ngỗng khác hoặc cố đuổi kịp đàn cũ.
A ha, thật là những con chim thông minh! Chúng đã biết phối hợp với nhau để tạo nên những hiệu quả không ngờ so với một chú chim cô độc. Chúng làm cho ta tự hỏi phải chăng chúng đã tham dự một lớp học về Thói quen 6 Có tinh thần hợp tác.
Hợp tác nghĩa là gì? Nói thật ngắn gọn, hợp tác là việc hai người hoặc nhiều hơn nữa cùng nhau làm việc để đạt những thành tựu hay kết quả lớn hơn. Nó không phải là con đường riêng của tôi hay của bạn, mà là một con đường to lớn, rỗng rãi hơn, nó là Con đường Cao tốc.
Hợp tác là phần thưởng, là quả ngọt mà bạn sẽ nếm được sau khi bạn đã hoàn thiện bản thân hơn do thực hành những thói quen tốt, đặc biệt là cách tư duy cùng thắng và thái độ biết lắng nghe người khác. Học cách hợp tác cũng như học cách cùng những người khác tạo ra một đội hình chữ V thay vì chỉ cố bay qua cuộc đời một cách lẻ loi. Bạn sẽ ngạc nhiên vì mình có thể bay xa hơn và nhanh hơn biết chừng nào. Để hiểu rõ hơn, hãy xem điều gì là tinh thần hợp tác:
Hợp tác là
Hợp tác không là
Hoan nghênh những sự khác biệt
Chịu đựng những sự khác biệt
Làm việc tập thể
Làm việc một mình
Có tình hòa đồng
Nghĩ rằng có mỗi mình là đúng
Luôn tìm cách mới
Thỏa hiệp
SỰ HỢP TÁC CÓ Ở MỌI NƠI
Sự hợp tác có mặt ở khắp nơi trong tự nhiên. Loài cây sequoia khổng lồ (có thể cao tới 90 mét) mọc thành cụm và có những bộ rễ to lớn mọc đan bện vào nhau. Nếu không sống thành cụm như thế, chúng sẽ bị các cơn bão lớn quật ngã.
Có nhiều loài thú và thực vật cùng chung sống với nhau theo kiểu cộng sinh. Ví dụ như tê giác và chim, là sự hợp tác cộng sinh. Mỗi bên đều có lợi: chim được ăn no, còn tê giác được giải thoát khỏi những ký sinh trùng khó chịu.
Sự hợp tác không có gì mới mẻ. Nếu bạn đã từng sống trong một tập thể, thì bạn đã từng biết về tinh thần hợp tác. Một ban nhạc giỏi là một thí dụ hay về sự hợp tác. Không chỉ là trống, ghita, kèn saxo hay ca sĩ, mà là tất cả hòa quyện để tạo nên âm nhạc. Mỗi thành viên đem hết khả năng của mình góp vào hoạt động chúng để sáng tạo ra những điều tốt nhất. Không có nhạc cụ nào là quan trọng hơn nhạc cụ nào mà chỉ là nhạc cụ này khác nhạc cụ kia mà thôi.
HOAN NGHÊNH NHỮNG SỰ KHÁC BIỆT
Tinh thần hợp tác không muốn là có ngay lập tức. Đó là một tiến trình. Và nền tảng để đạt được là phải học cách hoan nghênh sự khác biệt.
Tôi còn nhớ một người bạn tên Unga ở trường trung học. Mới đầu tôi sợ hắn muốn chết. Trông hắn to kềnh, xấu xí, và luôn nổi tiếng vơi những vụ đánh nhau. Tôi hoàn toàn khác hắn về vẻ bề ngoài, trang phục, cách nói năng, suy nghĩ và cách ăn nữa (giá mà bạn nhìn thấy hắn ta ăn!). Điểm chung duy nhất của chúng tôi là bóng đá. Làm sao chúng tôi lại trở thành bạn thân của nhau được nhỉ? Có lẽ chính là vì chúng tôi quá khác nhau. Tôi không bao giờ biết chắc Unga nghĩ gì hoặc sắp làm gì, lạ là điều này lại dễ chịu kinh khủng. Tôi thích là bạn của hắn, nhất là những lúc có đánh nhau. Hắn khỏe hơn tôi nhiều, nhưng tôi có những sức mạnh khác mà hắn không có, vì thế chúng tôi hợp thành một đôi vô địch.
Đó chính là sự đa dạng của cuộc đời này. Đa dạng trong màu da, giống người, áo quần, ngôn ngữ, sức khỏe, gia đình, niềm tin, cách sống, tín ngưỡng, kỹ năng, tuổi tác, Hãy đọc bài thơ Một con cá, hai con cá, con cá đỏ, con cá xanh của Seuss:
Ta thấy chúng đến
Ta nhìn chúng đi
Con thì chậm rì
Con nhanh vun vút
Con này bơi thấp
Con kia bơi cao
Chả có con nào
Giống con nào cả
Không, không ai biết
Vì sao, vì sao
Muốn biết tại sao
Về nhà hỏi mẹ
Chính vì sự đa dạng ngày càng lớn nên bạn phải quân tâm làm cách nào để theo kịp nó. Có 3 dạng tâm lý bạn nên biết:
Dạng 1: Xa lánh sự đa dạng
Dạng 2: Chịu đựng sự đa dạng
Dạng 3: Hoan nghênh sự đa dạng
Thế nào là xa lánh sự đa dạng?
Người xa lánh thường ngại (đôi khi sợ muốn chết) về những điểm khác biệt. Nó làm cho họ bối rối khi có ai đó khác biệt về màu da, khác về tín ngưỡng, hay thậm chí chỉ khác về nhãn hiệu quần jeans của họ. Bởi vì họ cho rằng cách sống của họ là tốt nhất, hay nhất và là cách duy nhất. Họ cho là quái đản những ai khác họ, họ không ngần ngại gia nhập vào những băng đảng, nhóm chống đối để có thêm sức mạnh của số đông.
Thế nào là người chịu đựng sự đa dạng?
Người chịu đựng cho rằng ai cũng có quyền khác biệt. Họ không xa lánh sự khác biệt nhưng cũng không hào hứng đón nhận nó. Quan điểm của họ là: Anh giữ phần anh và tôi giữ phần tôi. Anh làm chuyện của anh còn tôi làm cái của tôi. Vậy đừng ai làm phiền ai.
Mặc dù họ tỏ ra thân mật, nhưng họ không bao giờ có thể hợp tác bởi vì họ nhìn nhận những sự khác biệt như chướng ngại chứ không phải sức mạnh riêng tư để hợp tác. Họ không biết mình đã bỏ lỡ cơ hội.
Người biết hoan nghênh sự đa dạng
Người hoan nghênh sự đa dạng đánh giá cao sự khác biệt. Họ xem đó là điểm lợi chứ không phải là điểm yếu. Họ hiểu rằng hai người có ý tưởng khác nhau sẽ có nhiều thành tựu hơn là hai người nghĩ giống nhau. Trong mắt họ: sự đa dạng = trí khôn = cơ hội.
Vậy bạn là người như thế nào? Hãy tự nhìn lại mình. Nếu có ai đó mặc quần áo khác lạ so với bạn, bạn có đánh giá cao nét riêng của người ấy hay bạn chỉ nghĩ họ là người không hợp thời? Nếu có ai đó ở nơi khác đến, bạn có học hỏi họ những điểm mới lạ nơi họ hay bạn xa lánh họ chỉ vì bạn xa lạ với nơi họ sống?
TẤT CẢ CHÚNG TA ĐỀU LÀ THIỂU SỐ
Việc chấp nhận những sự khác biệt sẽ dễ dàng hơn nếu chúng ta nhận ra được là về một khía cạnh nào đó thì tất cả chúng ta đều là thiểu số. Và chúng ta cũng nên nhớ rằng sự đa dạng không là một vấn đề chỉ đơn thuần bên ngoài mà cũng là một vấn đề từ trong mỗi người. Chính trong đầu mỗi chúng ta có khác nhau mới dẫn đến bề ngoài chúng ta chẳng giống nhau. Vậy chúng ta đã khác nhau như thế nào? À, như thế này
Chúng ta học hỏi theo người cách khác nhau
Có lẽ bạn cũng biết, bộ não của một người bạn hay em gái của bạn không hoạt động giống như bộ não của bạn. Tiến sĩ Thomas Armstrong đã xác định được 7 loại thông minh khác nhau và bảo rằng trẻ em có thể học hỏi tốt nhất với trí thông minh nào chiếm ưu thế nhất của chúng:
NGÔN NGỮ: học hỏi thông qua việt đọc, viết, kể chuyện.
TOÁN HỌC LÔ-GIC: học hỏi thông qua lô-gic, các mô hình, các mối quan hệ.
THÂN THỂ - VẬN ĐỘNG: học hỏi thông qua các cảm giác thân thể.
KHÔNG GIAN: học hỏi thông qua trí tưởng tượng, tranh ảnh.
ÂM NHẠC: học hỏi thông qua âm thanh và nhịp điệu.
GIAO TIẾP: học hỏi thông qua các giao tiếp quan hệ với mọi người.
NỘI TÂM: học hỏi thông qua các cảm giác của bản thân.
Không có loại nào tốt hơn loại nào, chúng chỉ khác nhau. Bạn có thể chiếm ưu thế về toán lô-gic còn nhỏ em của bạn về giao tiếp. Tùy vào cách tiếp cận với sự đa dạng của bạn, bạn có thể cho là nó khó ưa vì nói nhiều quá, hoặc bạn có thể đánh giá cao tài ăn nói của em gái và nhờ nó giúp đỡ bạn trong việc học cách giao tiếp.
Chúng ta có cách nhìn nhận khác nhau
Mọi người nhìn thế giới theo cách khác nhau và có quan niệm khác nhau về bản thân, người khác và cuộc đời. Khi bạn thừa nhận rằng mỗi người nhìn thế giới theo một cách khác nhau, bạn sẽ hiểu và tôn trọng những quan điểm khác nhau hơn.
Chúng ta có phong cách, xu hướng và cá tính khác nhau
Bài trắc nghiệm dưới đây là một cách nhìn thú vị về cá tính và đặc điểm của bạn nói chung.
Đọc kỹ mỗi hàng dưới đây và cho điểm 4 với ô phù hợp tính cách bạn nhất. Rồi cho điểm 3 ở ô phù hợp thứ nhì. Tiếp tục cho điểm 2 và 1 với 2 ô còn lại. Làm từng hàng một:
CỘT 1
CỘT 2
CỘT 3
CỘT 4
Tưởng tượng
Thích điều tra
Thực tế
Có óc phân tích
Dễ thích nghi
Tò mò
Có tổ chức
Hay phê phán
Dễ làm quen
Ham tìm hiểu
Có quan điểm
Ưa tranh luận
Có cá tính
Phiêu lưu
Thích thực hành
Tư duy khoa học
Dễ chịu
Sáng tạo
Tỉ mỉ
Có hệ thống
Biết chia sẻ
Độc lập
Chín chắn
Nhạy cảm
Hòa đồng
Cạnh tranh
Cầu toàn
Suy nghĩ lô-gic
Nhạy cảm
Mạo hiểm
Siêng năng
Thông minh
Nhân hậu
Quyết đoán
Có kế hoạch
Ham đọc sách
Hợp tác
Độc đáo
Nhớ dai
Suy nghĩ kỹ
Tự phát
Thay đổi
Có mục đích
Phán xét
Nhiều thông tin
Khám phá
Thận trọng
Hay tìm hiểu lý do
Hay quan tâm
Thách đố
Hành động
Ưa thử nghiệm
Tình cảm
Từng trải
Ưa làm
Ưa suy nghĩ
Thí dụ:
CỘT 1
CỘT 2
CỘT 3
CỘT 4
Tưởng tượng 2
Thích điều tra 4
Thực tế 1
Óc phân tích 3
Bây giờ hãy cộng tổng số điểm theo từng cột và điền vào ô dưới đây:
Cột 1
Nho ?
Cột 2
Cam ?
Cột 3
Chuối ?
Cột 4
Dưa hấu ?
Nếu điểm cao nhất của bạn là ở cột 1, hãy xem mình là một trái nho.
Nếu điểm cao nhất của bạn là ở cột 2, hãy xem mình là một trái cam.
Nếu điểm cao nhất của bạn là ở cột 3, hãy xem mình là một trái chuối.
Nếu điểm cao nhất của bạn là ở cột 4, hãy xem mình là một trái dưa hấu.
Hãy tìm loại trái của bạn dưới đây và xem nó có ý nghĩ gì:
NHO
Các năng khiếu tự nhiên gồm:
Có thể gặp khó khăn khi:
Có tính phản ánh
Nhạy cảm
Linh động
Sáng tạo
Thích làm việc theo nhóm
Trả lời một cách chính xác
Tập trung vào một vấn đề duy nhất
Tổ chức
Học tốt khi
Để phát huy phong cách, cần:
Có thể làm việc và chia sẻ vơi người khác
Cân bằng với công việc và giải trí
Không bị cạnh tranh
Chú ý vào chi tiết nhiều hơn
Tránh vội vàng hấp tấp
Nên ít cảm tính hơn khi ra quyết định.
CAM
Các năng khiếu tự nhiên gồm:
Có thể gặp khó khăn khi:
Có kinh nghiệm
Độc lập
Hay ngờ vực
Tạo ra nhiều cách tiếp cận khác nhau
Tạo ta sự thay đổi
Bị giới hạn về thời gian
Theo dõi một bài giảng
Ít có cơ hội hay sự chọn lựa.
Học tốt khi:
Để phát huy phong cách, cần:
Thử nghiệm và rút kinh nghiệm
Tạo ra những kết quả thực sự
Có sự cạnh tranh
Sống hướng nội
Được giao trách nhiệm
Được người khác chấp nhận
Học hỏi những người giỏi hơn
CHUỐI
Các năng khiếu tự nhiên gồm:
Có thể gặp khó khăn khi:
Vạch kế hoạch
Tìm dữ liệu
Óc tổ chức
Theo đuổi định hướng
Hiểu cảm nghĩ của người khác
Giải quyết sự đối lập
Trả lời câu hỏi Nếuthì sao?
Học tốt khi:
Để phát huy phong cách, cần:
Có một môi trường chín chắn hơn
Có những tác động đặc biệt
Tin tưởng người khác
Có những tình huống thích hợp, hoặc dự đoán trước
Thể hiện tình cảm nhiều hơn
Được người khác giải thích
Bớt cứng nhắc
DƯA HẤU
Các năng khiếu tự nhiên gồm:
Có thể gặp khó khăn khi:
Tranh luận về quan điểm
Tìm giải pháp
Phân tích ý tưởng
Làm việc theo nhóm
Bị chỉ trích
Thuyết phục người khác
Học tốt khi:
Để phát huy phong cách, cần:
Có nguồn tài trợ
Làm việc độc lập
Được đề cao trí thông minh
Phải làm theo những phương pháp truyền thống
Chấp nhận việc không hoàn hảo
Suy xét lại việc làm
Suy xét cảm giác người khác
HOAN NGHÊNH SỰ ĐA DẠNG CỦA MÌNH
Khuynh hướng của chúng ta là tự hỏi: Loại trái nào là tốt nhất? Câu trả lời là: Đó là một câu hỏi ngớ ngẩn.
Tôi có 3 người anh. Mặc dù chúng tôi có nhiều điểm chung, như cái mũi cao và cùng bố mẹ, thì chúng tôi vẫn khác nhau. Khi còn bé, tôi thường cố chứng minh tài năng của mình hơn các anh:Đúng là các anh giỏi hơn tôi. Nhưng ai cần biết? Tôi học giỏi hơn các anh đó mới là điều quan trọng. Về sau tôi nhận ra suy nghĩ như vậy là ngớ ngẩn và nhận ra họ có điểm mạnh của họ và tôi có điểm mạnh của tôi. Không ai giỏi hơn hay kém hơn người khác mà chỉ là có sự khác nhau mà thôi.
Đó là lý do vì sao bạn không nên cảm thấy buồn phiền khi một người khác giới (người mà bạn muốn làm quen vô cùng) không thích bạn. Bạn có thể là một trái nho ngon lành chín mọng, nhưng có ấy có lẽ đang tìm một trái cam bình thường. Và bất kể bạn muốn thay đổi thế nào, bạn vẫn là một trái nho và cô ấy cần một trái cam. (Đừng lo bạn ơi, một cô nàng xinh xắn đang mỏi mắt tìm nho có thể đến bên bạn ngay bây giờ!)
Thay vì cố gắng để thay đổi hay trông giống người khác, hãy tự hào và tán thưởng các phẩm chất và sự khác biệt độc đáo của bạn. Một đĩa trái cây hỗn hợp ngon là vì mỗi thứ trái có một hương vị riêng.
NHỮNG VẬT CẢN KHIẾN BẠN KHÔNG
HOAN NGHÊNH SỰ KHÁC BIỆT
Mặc dù có nhiều vật cản nhưng có 3 điều tệ hại nhất là: dửng dưng làm ngơ, kết bè phái và có thành kiến.
Dửng dưng, làm ngơ
Tính dửng dưng làm cho bạn không có thông tin. Bạn sẽ không biết người ta tin gì, cảm thấy gì và nghĩ gì; nhất là khi bạn tiếp xúc với người bị khuyết tật. Ví dụ như gặp một người điếc, đừng xem họ là một người tật nguyền. Thay vào đó hãy cố hiểu họ và tìm hiểu xem bị điếc thì cảm giác như thế nào. Bằng cách đó, bạn không chỉ mở lòng mình ra với người khác mà còn quan trọng hơn, bạn mở lòng ra với bản thân.
Kết bè phái
Không có gì là sai trái khi bạn muốn tập hợp những người bạn thân lại, nhưng việc này trở nên nguy hiểm khi nhóm bạn trở nên tách biệt và phản bác những ai không giống mình. Những người ngoài nhóm sẽ cảm thấy họ như công dân hạng 2 và những người trong nhóm sẽ rơi vào cảm giác tự cao tự đại. Kết bè phái sẽ làm bạn chẳng mấy chốc đánh mất bản sắc của mình, trở nên đồng hóa với chúng bạn cùng nhóm, và như vậy bạn không còn là một con người độc lập đầy thú vị nữa.
Thành kiến
Có bao giờ bạn thấy bị chế nhạo, đặt biệt hiệu hay bị thành kiến phân biệt đối xử vì vóc dáng của bạn hay vì bạn sống ở vùng quê chưa? Có phải là bạn đã rất buồn phiền không? Bạn hãy nhớ rằng chúng ta được tạo ra trên đời này một cách bình đẳng: Ai cũng là con người. Định kiến phân biệt đối xử không phải là một các tính sinh ra đã có. Đó là việc do được người khác dạy mà có. Thí dụ, những đứa trẻ không có khái niệm về giai cấp, nhưng khi lớn lên chúng hấp thụ định kiến của người lớn và bắt đầu phân biệt giai cấp.
TÌM RA CON ĐƯỜNG CAO TỐC
Một khi bạn đã có được ý tưởng cho rằng các khác biệt chính là sức mạnh chứ không phải là điểm yếu, và khi bạn đã tự nhủ ít nhất cũng sẽ tán thưởng sư đa dạng, bạn đã sẵn sàng tìm racon đường cao tốc.
Hợp tác mang nhiều ý nghĩa hơn là chỉ thỏa hiệp hay cộng tác. Thỏa hiệp 1+1=1,5. Cộng tác là 1+1=2. Hợp tác 1+1=3 hoặc nhiều hơn nữa. Nó là sự cộng tác một cách sáng tạo. đúng là một cách sáng tạo, bởi khi đó, cái toàn thể luôn lớn hơn tổng số của cái thành phần.
Các nhà xây dựng rất hiểu về việc này. Nén một thanh thép 2x4 có thể chịu đựng nổi 300 kg, hai thanh 2x4 có thể chịu đựng nổi 600 kg. Đúng không nào? Thật ra, hai thanh thép 2x4 có thể chịu tới 900 kg đấy. Còn nếu được ghép chặt vào nhau, hai thanh 2x4 có thể chịu tới 2200 kg! Còn ba thanh ghép chặt? Là 3805 kg! Những nhà soạn nhạc cũng biết rõ điều đó. Khi nốt đô và nốt sol được hòa âm thật hoàn hảo, chúng tạo thành nốt thứ ba, nốt mi.
THỰC HIỆN HỢP TÁC
Khi nào bạn bất đồng với bố mẹ về giờ giấc về nhà buổi tối hay bất đồng với bạn học về lịch học chung thì đã có một cách để thực hiện sự hợp tác. Dưới đây là một tiến trình 5 bước để đạt tới sự hợp tác.
Thực hiện hợp tác
KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG
? XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ HAY CƠ HỘI
B CÁCH CỦA NGƯỜI KHÁC (Hiểu các ý tưởng của người khác)
C CÁCH CỦA MÌNH (Để mọi người hiểu các ý tưởng của mình)
+ ĐỘNG NÃO (Tạo ra những ý tưởng mới)
[ CON ĐƯỜNG CAO TỐC (Tìm ra giải pháp tốt nhất)
Chúng ta thử tiến hành một Kế hoạch Hành động để xem nó có hiệu quả ra sao.
Kỳ nghỉ mát
Ba: Ba không cần biết con nghĩ gì. Con sẽ đi nghĩ kỳ này dù muốn hay không. Ba mẹ đã dự tính cả tháng nay rồi, việc cả nhà cùng đi nghĩ mát rất có ý nghĩa.
Bạn: Nhưng con không muốn đi. Con muốn đi chơi cùng các bạn của con cơ. Con sẽ bỏ lỡ biết bao nhiêu chuyện vui.
Mẹ: Mẹ không muốn con ở nhà một mình. Mẹ sẽ lo lắng suốt kỳ nghĩ này và nó sẽ làm hỏng cuộc vui. Mẹ muốn con đi cùng cả nhà.
? Xác định vấn đề hay cơ hội
Ở trường hợp này, chúng ta có một vấn đề. Đó là:
Ba mẹ bạn muốn bạn đi nghĩ mát cùng gia đình, nhưng bạn thích ở nhà đi chơi với bạn bè hơn.
B Cách của người khác (hiểu các ý tưởng của người khác)
Cố gắng sử dụng các kỹ năng lắng nghe mà bạn đã học ở thói quen 5 để bạn có thể thật sự hiểu ba mẹ bạn. Hãy nhớ, nếu bạn muốn có sức mạnh và ảnh hưởng đối với ba mẹ, bạn cần phải hiểu họ.
Bẳng cách lắng nghe, bạn hiểu được rằng:
Kỳ nghĩ này rất quan trọng với ba mình. Ông muốn có một thời gian để kết nối cả nhà lại với nhau. Ông cảm thấy nếu thiếu mình thì sẽ khác đi nhiều. Mẹ mình cảm thấy cả nhà sẽ rất lo nếu mình ở nhà một mình và vì thế mà niềm vui sẽ không trọn vẹn.
C Cách của mình (Để mọi người hiểu các ý tưởng của mình)
Bây giờ thực hành phần thứ 2 của thói quen thứ 5 và dũng cảm chia sẻ các cảm giác của bạn. Nếu bạn đã dành thời gian nghe ý kiến của ba mẹ thì chắc ba mẹ cũng sẽ dành thời gian để nghe bạn. Vậy hãy nói cho ba mẹ biết bạn cảm thấy thế nào.
Ba mẹ ơi, con muốn ở nhà với các bạn của con. Việc này rất quan trọng với con. Chúng con đã lập sẵn kế hoạch, và con không muốn lỡ cuộc vui. Bên cạnh đó, con rất ghét việc ngồi trên một chiếc xe chật cứng suốt một đoạn đường dài với mấy đứa nhóc em con.
+ Động não (Tạo ra các khả năng lựa chọn và những ý tưởng mới)
Điều kỳ diệu xảy ra ở đây. Sử dụng trí tưởng tượng của bạn và sáng tạo ra những ý tưởng mới mà bạn không thể nghĩ ra nếu chỉ biết nghĩ cho bản thân mình. Khi động não, hãy nhớ kỹ mấy mẹo nhỏ sau:
SUY NGHĨ SÁNG TẠO: Tìm tòi những ý tưởng. Để cho chúng luôn chảy thoải mái.
TRÁNH CHỈ TRÍCH: không có gì giết chết dòng sáng tạo dễ hơn chỉ trích.
XÂU CHUỖI CÁC Ý TƯỞNG: Giữ lại các ý tưởng tốt nhất. Một ý hay sẽ dẫn đến một ý hay khác và cứ thế
Sự động não tạo ra các ý tưởng sau:
Đề nghị ba mẹ đi tới một chỗ khác mà mình thích hơn.
Mình lưu ý rằng mình có thể ở nhà với những người họ hàng gần bên.
Me đề nghị rằng mình có thể rủ thêm một người bạn cùng đi.
Mình sẽ dùng tiền để dành và đi xe buýt đến nơi nghỉ, thế là thoát việc phải ngồi trong một chiếc xe chật cứng.
Mẹ sẽ sẵn lòng giảm bớt số ngày đi chơi cho hợp với mình hơn.
Mình đề nghị ở nhà một vài ngày và sẽ đến đó sau.
Ba sẵn sàng cho mình ở nhà nếu mình sơn cái hàng rào trong khi cả nhà đi.
[ CON ĐƯỜNG CAO TỐC (Tìm ra giải pháp tốt nhất)
Sau một lúc động não, ý tưởng tốt nhất thường sẽ hiện lên. Bấy giờ chỉ còn vấn đề triển khai nó.
Tất cả đều đồng ý rằng mình có thể ở nhà trong tuần đầu rồi đón xe buýt đến sau với một người bạn để cùng vui chơi với cả nhà trong nửa thời gian còn lại. Thậm chí ba mẹ còn chịu trả tiền cho mình và bạn mình nếu tụi mình sơn lại cái hàng rào. Việc này cũng không cực lắm, nên mình vẫn có thời gian để đi chơi với bạn bè. Ba mẹ và mình đêu cảm thấy hài lòng.
Nếu bạn làm theo những công thức cơ bản trên, bạn có thể bất ngờ vơi những gì sẽ xảy ra. Nhưng cần nhiều sự chín chắn để thực hiện hợp tác. Bạn phải sẵn sàng lắng nghe các quan điểm khác. Rồi cần có lòng can đảm để thực hiện quan điểm của bạn cho mọi người cùng hiểu.
Hãy hành động
Bảng kế hoạch trên có thể áp dụng trong những tình huống sau:
Bạn tham gia vào một nhóm học tập với 3 người khác mà bạn không quen.
Bạn và bạn trai không thể quyết định sẽ đến nhà ai chơi vào lễ Giáng sinh.
Bạn muốn học lên đại học, nhưng bố mẹ không có sẵn tiền để trả học phí.
Bạn là một thành viên của Đoàn trường và muốn tổ chức một cuộc vui chơi cho cả trường.
Bạn cãi nhau với anh mình về việc ai có thể sử dụng máy tính.
Bảng kế hoạch trên chỉ là một sự hướng dẫn chung không hơn không kém. Các bước không cần phải theo thứ tự và bạn cũng không cần phải thực hiện đủ các bước. Nếu bạn đã có được sự tin tưởng của mọi người thì bạn có thể bỏ qua ba bước đầu.
LÀM VIỆC TẬP THỂ VÀ SỰ HỢP TÁC
Những đội nhóm lớn thường được hình thành từ nhiều kiểu người khác nhau, mỗi thành viên giữ một vai trò khác nhau nhưng tất cả đều quan trọng.
Người cần mẫn: Chắc chắn và đều đặn, kiên trì bám theo công việc cho đến lúc hoàn thành nó.
Người theo sau: Hỗ trợ đắc lực cho những người lãnh đạo. Nếu họ nghe được một ý tưởng hay, họ có thể chạy đua với nó.
Nhà cải tiến: Là người có đầu óc sáng tạo, giàu ý tưởng mới mẻ.
Người hòa đồng: Họ tạo ra sự đoàn kết, tương trợ và và những người hợp tác rất tốt trong khi làm việc với người khác, luôn cổ vũ cho tinh thần cộng tác.
Kẻ huênh hoang: Làm việc với họ có khi vui, có khi rất bực. Họ thường bổ sung thêm những gia vị và động lực cần thiết để mang lại thành công chung cho cả đội.
Một hoạt động tập thể lớn giống như một bản nhạc lớn. Tất cả các giọng và các nhạc cụ có thể hòa vào nhau cùng một lúc, nhưng không đối chọi nhau. Về mặt cá nhân, các nhạc cụ và giọng hát tạo ra những âm thanh, âm sắc, nhịp điệu, tiết tấu khác nhau; thế nhưng chúng hoàn toàn hòa nhập vào nhau để tạo thành một âm thanh mới có tính chất tổng thể. Đó chính là sự hợp tác.
Những bước nhỏ
1. Khi gặp một người bạn hay hàng xóm bị thương tật, đừng thương hại hay lẩn tránh họ chỉ vì bạn sợ không biết phải nói gì. Thay vào đó hãy đến làm quen với họ.
2. Lần sau, khi có bất đồng ý kiến với ba mẹ bạn, hãy thử thực hiện kế hoạch hành động hợp tác: 1. Xác định vấn đề; 2. Lắng nghe họ; 3. Chia sẻ quan điểm của bạn; 4. Động não; 5. Tìm giải pháp tốt nhất.
3. Chia sẻ một vấn đề cá nhân với một người lớn mà bạn tin cậy. Hãy xem sự trao đổi quan điểm sẽ dẫn đến những cái nhìn mới, những ý tưởng mới để giải quyết vấn đề của bạn như thế nào.
4. Trong tuần này, hãy nhìn quanh và nhận xét sự hợp tác diễn ra xung quanh bạn nhiều đến đâu, ví dụ sự kết hợp của đôi bàn tay, hoạt động tập thể, các quan hệ cộng sinh trong tự nhiên.
5. Nghĩ về một người làm bạn bực mình. Có điều gì khác là nơi họ?
Điều gì bạn có thể học hỏi từ họ?
.
6. Động não với các bạn của bạn và tìm ra một cái gì đó vui vui, mới mẻ, khác biệt để làm vào cuối tuần này, thay vì cứ lặp đi lặp lại mãi một việc cũ.
7. Đánh giá khả năng tiếp nhận của bạn đối với sự đa dạng theo từng mục sau. Bạn là người xa lánh, người chịu đựng hay người biết hoan nghênh?
Người xa lánh
Người chịu đựng
Người biết hoan nghênh
Về dân tộc
Về giới tính
Về tôn giáo
Về tuổi tác
Về trang phục
Bạn có thể làm gì để trở thành Người biết hoan nghênh ở mỗi sự khác biệt này?