South By Southwest 2025 (SXSW 2025) là lễ hội âm nhạc, điện ảnh được tổ chức vào tháng 3 hàng năm tại thành phố Austin thuộc bang Texas nước Mỹ. Năm nay, sự kiện này chứng kiến sự bùng nổ của AI tạo sinh, mang đến cơ hội quan sát cận cảnh 'cuộc đối đầu' giữa sáng tạo con người và máy móc.

Trong một buổi nói chuyện tại SXSW 2025, nhạc sỹ, nghệ sỹ thử nghiệm Holly Herndon cho rằng, AI là một sản phẩm "xấu xa" hoặc sẽ hủy hoại nghệ thuật. Theo cô, công nghệ AI sẽ còn tồn tại lâu dài và chúng ta có thể tìm cách sống chung với nó.

“Tôi hy vọng chúng ta sẽ bước vào một kỷ nguyên mà mọi người có thể hợp tác và sáng tạo theo những cách hoàn toàn mới, vượt xa những gì chúng ta từng hình dung”, nhạc sĩ Holly Herndon nói.

Khám phá những giới hạn chưa từng có

"AI thế hệ có thể biến ý tưởng thành hiện thực nhanh hơn và hiệu quả hơn so với một người có thể làm được nhưng có một bước quan trọng mà AI còn thiếu", Hannah Elsakr, giám đốc toàn cầu về các dự án kinh doanh mới tại Adobe cho biết.

" Các mô hình không có ý tưởng. Chỉ chúng tôi mới có ý tưởn g", Hannah Elsakr chia sẻ.

Bà Elsakr cho rằng, các công cụ như Firefly của Adobe chỉ đóng vai trò hỗ trợ sáng tạo. Bà so sánh sự ra đời của trình tạo hình ảnh AI với sự xuất hiện của Adobe Photoshop, một công cụ đã cách mạng hóa cách thức nghệ sĩ thị giác thực hiện tác phẩm, nhưng không hề triệt tiêu sự sáng tạo. Theo bà, AI giúp biến những ý tưởng nghệ thuật trở nên hiện thực hóa dễ dàng hơn.

“ Bản thân tôi không giỏi vẽ tay, nhưng với Firefly, tôi có thể dễ dàng hiện thực hóa mọi hình dung trong tâm trí ”, Hannah Elsakr nói.

Tại triển lãm SXSW, khách tham quan có cơ hội trải nghiệm SoCreate, một công cụ độc đáo. Ứng dụng này cho phép người dùng tải lên kịch bản văn bản và hình ảnh, sau đó AI sẽ biến chúng thành một dạng trình chiếu kết hợp sách nói.

Tại gian hàng SoCreate, những hình ảnh do AI tạo ra, như cảnh cướp biển hay xe đua trên đường phố Los Angeles, được lồng ghép với giọng đọc AI, tái hiện kịch bản của người dùng. Mục tiêu của SoCreate không chỉ dừng lại ở việc chuyển đổi ý tưởng thành phim ảnh, mà còn là nâng tầm trải nghiệm kể chuyện, biến lời nói trên trang giấy thành một tác phẩm nghe nhìn hấp dẫn hơn.

Ông Justin Couto, nhà sáng lập kiêm Tổng giám đốc điều hành, chia sẻ rằng mục tiêu của SoCreate là trao quyền cho những người không có đủ công cụ hoặc kỹ năng làm phim chuyên nghiệp.

“ Họ có thể không sở hữu thiết bị hay kỹ năng làm phim truyền thống nhưng họ lại là những người kể chuyện tài ba. Chúng tôi muốn giúp họ biến những câu chuyện đó thành hiện thực, mang đến trải nghiệm hình ảnh và âm thanh sống động ”, ông Justin Couto nói.

‘Hợp tác’ hay ‘cạnh tranh’?

Thay vì xem AI là công cụ thay thế hoàn toàn các phương thức sáng tạo truyền thống, một số nghệ sĩ đang tìm kiếm những cách thức đột phá để ứng dụng AI, kiến tạo nên những tác phẩm mà trước đây chỉ là điều không tưởng. Họ xem AI như một cộng sự, mở ra những chân trời sáng tạo mới, vượt ra ngoài những giới hạn của nghệ thuật truyền thống.

Trong cuộc trò chuyện với ông Cristiano Amon, CEO của Qualcomm, nhạc sĩ Will.i.am đã gọi những nghệ sĩ đang sáng tạo với AI là 'siêu sáng tạo', những người đang kiến tạo nên một loại hình nghệ thuật hoàn toàn mới. Ông so sánh sự chuyển đổi này với cuộc cách mạng mà ngành công nghiệp thu âm đã mang lại cho âm nhạc, một sự thay đổi hoàn toàn so với thế giới âm nhạc cổ điển dựa trên bản nhạc in.

Theo Will.i.am, những nghệ sĩ này đang 'tái định nghĩa khái niệm về một bài hát', đặt ra câu hỏi về bản chất của âm nhạc trong thời đại mới.

Trở lại với tác phẩm của nghệ sĩ Holly Herndon, cô hé lộ một góc nhìn độc đáo về ứng dụng AI trong nghệ thuật. Herndon tạo ra Holly+, một mô hình AI được đào tạo từ giọng nói của chính mình, cho phép bất kỳ ai cũng có thể hát qua đó. Herndon gọi đây là 'nghệ thuật giao thức', một hình thức nghệ thuật trình diễn, khác biệt với việc phát hành album hay bán tranh truyền thống.

'Mục tiêu không phải là kiểm soát quá trình sáng tạo như một tài sản độc quyền của nghệ sĩ, mà là tạo ra một bộ quy tắc để mọi người có thể tiếp nhận, phát triển và biến ý tưởng thành hiện thực’, Herndon chia sẻ.

Theo Hiền Phan/VTC