AR thực tế ảo tăng cường và VR thực tế ảo khác nhau ra sao?

Đăng lúc 09:55 04.06.2023

AR là anh em vừa xem thực tế và những nội dung số trên những gì thực tế xung quanh anh em. Còn VR là anh em đeo kính vào và thấy một thế giới ảo hoàn toàn. AR đã được áp dụng từ lâu và VR cũng có lâu rồi. Nhưng mấy năm gần đây nó được quan tâm nhiều hơn, nhiều thiết bị được đầu tư hơn, ngâm cứu nhiều hơn từ HTC, Oculus và đặc biệt là Facebook đổi hẳn tên thành Metaverse để đối đầu thế giới ảo này.

Trong sự kiện MWC23 vừa qua thì nhiều hãng công nghệ cũng tung ra các kính AR với thiết kế đơn giản hơn, nhẹ nhàng hơn, thực dụng hơn. Trong sự kiện WWDC23 sắp diễn ra thì Apple được cho là sẽ tung ra kính AR. Thực tế cho thấy kính VR hay AR quá khó để đi vào đời sống như những sản phẩm công nghệ như smartphone, smartwatch… Tuy nhiên Apple vẫn thường được nói đến như người “tái định nghĩa” lại một sản phẩm nào đó… hy vọng họ sẽ thành công.

Mình copy lại nội dung nói về AR và VR mà Duy Luân từng post lên Tinhte.vn năm 2019 để anh em hiểu hơn về hai khái niệm này, mấy bữa anh em coi thông tin cho nó rõ ràng. Chúc anh em, đặc biệt là anh em fan của Apple có một mùa WWDC thoả mãn.

Thực tế tăng cường (Augmented Reality - AR)

Mình cũng không chắc dịch cụm từ này sang tiếng Việt là "thực tế tăng cường" có đúng 100% hay không, nhưng đã rất cố gắng mà vẫn chưa tìm được một từ chính thức nào nên tạm gọi là như thế nhé. AR tập trung vào việc kết hợp giữa thế giới thật với thông tin ảo, không phải tách bạn ra một không gian riêng như VR. AR cũng sẽ cho phép bạn tương tác với nội dung ảo ngay trong đời thật, có thể là chạm vào, có thể phủ một lớp hình ảnh lên trên...

Ví dụ dễ thấy nhất: trò chơi Pokemon Go. Nó là một trò chơi trên smartphone, rõ ràng là ảo. Nhưng tọa độ của bạn trong game lại chính là tọa độ của bạn ngoài đời, bản đồ trong game chính là bản đồ thành phố bạn đang ở, và những trạm PokeStop mà bạn dừng lại để lấy vật phẩm là những địa danh nào đó có thật ngay trong chính thành phố của bạn. Sự kết hợp giữa thật và ảo như thế chính là AR. Ngoài ra, ứng dụng Nokia City Lens lúc trước với khả năng hiển thị các quán ăn, nhà hàng, trung tâm mua sắm và địa danh lên hình ảnh camera cũng là AR.

AR trên màn hình thông tin xe BMW X3 2018. BMW đã trang bị hệ AR trên xe của họ hơn 10 năm nay.

Thiết bị AR khá nổi trong thời gian qua chính là Microsoft HoloLens. Chiếc kính này có một lớp kính để bạn vẫn thấy được những gì đang diễn ra bên ngoài chứ không bịt kín hết như Oculus Rift, HTC Vive VR hoặc Google Cardboard. HoloLens cũng sẽ dựng các ảnh ảo 3D rồi phủ lên những vật thể ngoài đời thực để bạn có thể tương tác với chúng.

Oppo Air Glass 2: kính thực tế tăng cường nhẹ và thời trang nhất
Xiaomi Wireless AR Glass ra mắt tại MWC23

Kính AR người đeo vẫn nhìn được mọi vật xung quanh và nội dung số sẽ chồng lên trên.

Thực tế ảo (Virtual Reality - VR)

Những ứng dụng VR sẽ đưa bạn vào một thế giới mới, một thế giới ảo hoàn toàn và khi đó gần như bạn không còn nhận thức gì về thế giới thật xung quanh mình nữa. Ví dụ, bạn sẽ được đưa vào một trạm không gian trong tương lai năm 2069, nơi mà bạn sẽ đi lên các phi thuyền, bay lượn giữa các vì sao. Một ví dụ khác: bạn sẽ được đưa về thời tiền sử dạo chơi cùng khủng long, rờ vào chúng, bay giữa các ngọn núi lửa với những khu rừng nguyên sinh phủ đầy bên dưới. Những thứ bạn thấy hoàn toàn là những khung cảnh do máy tính hoặc điện thoại di động dựa nên, không có gì là thật cả.

Đặc tính của thực tế ảo đó là sự hòa nhập (immersive). Thuật ngữ này mô tả cảm giác của bạn khi được đưa vào thế giới VR: bạn cảm thấy thế giới đó có thật không, bạn có thấy được hết những đối tượng trong đó hay không, bạn có cảm thấy như mình đang sống trong một không gian hoàn toàn mới hay không. Sự hòa nhập này một phần đến từ việc kính thực tế ảo sẽ bao phủ hết tầm nhìn của mắt nên bạn sẽ không thấy gì ngoài đời thật cả.

5873607_tinhte.vn_review_quest_2_icamp.vn_sau_1_nam_-_10.jpg

5873607_tinhte.vn_review_quest_2_icamp.vn_sau_1_nam_-_10.jpg

Cảnh ảo hoàn toàn trong mắt kính Meta Quest 2

Ngoài ra, VR cũng phải tạo được sự thoải mái cho bạn khi sử dụng vì bạn sẽ di chuyển đầu rất nhiều, nếu thiết bị theo dõi chuyển động của đầu không đủ tốt và phần mềm xử lý không đủ nhanh, bạn sẽ bị lệch về những gì mình thật sự thấy và những gì não cảm nhận, tạo ra một cảm giác khó chịu và thậm chí là mệt mỏi, nhức đầu, buồn nên. Đây là vấn đề mà nhiều sản phẩm VR đời đầu mắc phải. Ngày nay thì không còn nữa. Những sản phẩm như Oculus Rift hay Google Cardboard đã giải quyết được vấn đề này.

Công nghệ thực tế ảo đã có từ những năm 1990. Lúc đó, người người nhà nhà trên khắp thế giới nói về việc làm ra những sản phẩm VR lớn nhưng hầu hết đều thất bại vì nhiều lý do: sức xử lý của máy tính chưa đủ mạnh, cộng đồng chưa nhiều, chi phí đắt đỏ, trải nghiệm chưa tốt (đây là lý do lớn nhất). Nintendo, cái tên vô cùng quen thuộc, cũng từng ra mắt một thiết bị tên Virtual Boy hồi năm 1995. Bạn sẽ đừng trên bàn để chơi game thực tế ảo trong chiếc kính giá 175$ này, nhưng tới cuối năm nó đã bị ngừng bán vì trải nghiệm kém, không thoải mái, hình ảnh không full màu.